Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1992, Page 77

Náttúrufræðingurinn - 1992, Page 77
Helgi Hallgrímsson, Eiríkur Jensson og Hörður Kristinsson Prír nýir belgsveppir (íslenskir belgsveppir VIII) Sumrin 1987 og 1988 voru óvenjuleg að veðurfari, einkum um sunnan- og austanvert landið, sérlega hlý og vot- viðrasöm. Sumarið 1988 voru langvar- andi þurrkar og hitar framan af á austurhluta landsins en seinni hlutann var hins vegar stöðug úrkoma og hlý- indi sem sjaldan fer saman. Líklega hefur þetta sérstaka tíðar- far ráðið miklu um vöxt nokkurra at- hyglisverðra sveppategunda, enda var sveppavöxtur mjög ríkulegur í þessum landshlutum bæði sumrin. Meðal þeirra sveppa sem þá skutu upp kollinum í fyrsta sinn hérlendis, svo vitað sé, voru þrjár tegundir belg- sveppa (Gastromycetes): Langer- mannia gigantea (jötungíma), Mycöcalia cLenudata (grisjubelgur) og Phallus impudicus (fýluböllur). Allar eru þessar tegundir nokkuð sérstæðar og auðþekkjanlegar. Svo einkennilega vill til að jötungíman er stærsti belg- sveppur jarðarinnar og líklega stærst allra sveppategunda, en grisjubelgur er einn af minnstu belgsveppunum. Fýluböllurinn er hins vegar svo furðu- legur í útliti og háttum að hann á sér fáa líka í sveppaheiminum. Fað er því ekki ofsagt að fundur þessara merkissveppa hafi vakið furðu bæði lærðra og leikra, enda hafa þeir fremur suðræna útbreiðslu í Evrópu og var því varla búist við að þeir yxu hér. Um belgsveppi hafa áður verið rit- aðar nokkrar greinar í Náttúrufræð- inginn undir samheitinu „Islenzkir belgsveppir“. Urn skilgreiningu belg- sveppa og skiptingu þeirra innbyrðis vísast einkum til fyrstu greinarinnar í þessum flokki (Helgi Hallgrímsson 1963). Tegundirnar þrjár sem hér um ræðir eru af þremur ættum og jafnmörgum ættbálkum, þ.e. hreiðurbelgjum (Nid- ulariales), fýsibelgjum (Lycoperdales) og ballbelgjum (Phallales). Af síðast- nefnda bálknum hafa ekki fundist aðr- ar tegundir hér á landi. Af hreiður- belgjum hafa áður fundist þrjár teg- undir og af fýsibelgjum urn 25 tegundir. JOTUNGIMA - Langermannia gig- antea (Batsch: Pers.) Rostk. Aldinið kúlu- eða belglaga, 20-50 cm í þvermál (stundum þó allmiklu stærra eða allt að 1,5 m í þvermál og 60 cm á hæð), fest með rótstreng við jarðveginn. Útbyrðan eða yfirborðið hvítt eða gulhvítt, fínlóað, slétt. Með aldrinum springur þetta lag og losnar að hluta til frá innbyrðunni, en leysist Náttúrufræðingurinn 61 (3-4), bls. 219-228, 1992. 219
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.