Náttúrufræðingurinn - 1992, Blaðsíða 96

10. mynd. Björn og Einar á fjórum mismunandi stöðum á söðullaga hrunbingnum á
botni gíghvelfingarinnar. Horft til norðvesturs. Björn and Einar in four different places
on the saddleformed breakdown on the bottom of the main chamber. View to the north-
west. Mynd photo Arni B. Stefánsson.
austurs og norðvesturs, enda hefur
hrunið mest úr þeim veggjum og niður
til suðvesturs og norðausturs.
Grjótið í botni er allt töluvert hita-
ummyndað á yfirborði sem og veggir
gígketilsins og loft og veggir suðvest-
urrásarinnar. Er þar um að ræða
hematít og hvítleitar útfellingar var
einnig að sjá en í svo litlu magni að
ekki var hægt að greina þær nánar. Á
þurrasta staðnum, á vegg suðvestur-
rásarinnar á 140-150 m dýpi, er dálítið
af 1 cm þykkum brennisteinsútfelling-
um, sú stærsta u.þ.b. 10x20 cm að
stærð. Er það nokkuð sérstakt og ber
því vitni að þarna hafi verið þurrt frá
því að útfellingarnar mynduðust,
sennilega stuttu eftir gos. Þá eru einn-
ig brennisteinsútfellingar neðst niðri,
á 200 m dýpi.
Hematítútfellingarnar benda til
þess að mesta hrunið hafi átt sér stað
stuttu eftir að gosi lauk og ekki er
mikið um ferskt hrun. Er það mjög
eðlilegt því þegar bergið kólnar dregst
það saman, springur og hrynur niður.
Á þetta við um hrun í öllum hraun-
hellum. Það er mest fyrst eftir að
hraunið rennur.
AÐFÆRSLUÆÐIN
Þar sem sést neðst í upprunalega
hraunhúð í gígkatlinum í tungunum
sem ná niður á suðvestur- og norðaust-
urvegg er hún mun íhvolfari en veggir
ketilsins sjálfs. Eftir löguninni að dæma
líta þcir út fyrir að vera endar gos-
sprungu sem virðist hafa verið 5-10 m
á breidd. Mesta hrunið hefur átt sér
stað úr hliðum sprungunnar, úr suð-
austur- og norðvesturvegg, enda kem-
ur hrunið upp á þá veggi. Miðað við
hversu íhvolfir endar hraunhúðarinn-
ar eru, þar sem síðast sést í þá á 90 m
238