Samvinnan - 01.04.1930, Side 72

66
SAMVINNAN
Eitt af því, sem íslendingi þykir undarlegast á dönsk-
um bóndabæ, er það, hvað lítið verður vart við mjólkina
á heimiiinu. Sjaldan er strokkur eða skilvinda til á bæn-
um. Vinnslu mjólkurinnar annast rjómabúin að svo miklu
leyti, sem úr henni er unnið. 1 Danmörku er eitt rjómabú
að meðaltali fyrir hverjar 1000 kýr*). Rjómabú þykir
Rjómabússtrokkur.
eins sjálfsagt í hverri sveit og kirkja eða bamaskóli. Árla
morguns dag hvern kemur vagn frá rjómabúinu heim að
fjósdyrum á hverjum bæ og tekur við nýmjólkinni. Kost-
ar búið sjálft flutning mjólkurinnar og semur oft við
menn, sem lítið hafa að gera heima, um aksturinn. Þegar
til búsins kemur, er mjólkin vegin. Eftir þunga mjólkur-
innar og fitumagni er svo reiknað út, hvað hverjum ber
af smjöri og undanrennu, hvoru um sig. Þvínæst er mjólk-
in skilin og að því búnu er undanrennan send til baka.
Rjómabúin vinna ekki nema að mjög litlu leyti ost úr
undanrennunni. Áfum er sömuleiðis skilað.
*) Árið 1928 komu til jafnaðar 1025 kýr á hvert bú. Mjög
fáir bændur eru utan búanna.