Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Blaðsíða 9

Tímarit íslenskra samvinnufélaga. 119
Bóndinn verður hvort sem er að kynna sér sem best
markaðinn áður en hann selur, og eyða í það tíma og
jafnvel fé, og fær þó hvergi sannorðari leiðbeiningar en
hjá kaupfélagsstj óra sínum.
Enginn annar er áhugasamari um afurðasöluna en
íramleiðandinn sjálfur, og þessvegna er glapræði af hon-
um að sleppa nokkurntíma algjörlega hendinni af vöru-
sölunni fyrri en varan er komin beinustu leið í hendur
neytandans. Kaupmenn geta starfað jafnhliða og sýnt
yfirburði sína í frjálsri samkepni og notið þá ávaxt-
anna, en samkepni sölufélaga framleiðendanna sjálfra
verða þeir að þola, því að ef þeir þola hana ekki, þá eru
yfirburðir þeirra engir. —
B. Kr. segir að óánægjan og öfundin byrji fyrst þegar
menn hætti ,,að skilja“ atvinnureksturinn. Mun það vera
eitt af því fáa sanna í bæklingnum, því að hann lýsir
annarsvegar takmarkalausu skilningsleysi höfundarins á
samvinnufélagsskap bænda, en hinsvegar ofsafullri
óánægju og öfund yfir framgangi samvinnustefnunnar.
Segir hann, að þegar almenningur hætti að skilja at-
vinnureksturinn sökum stærðar hans, þá „opnist mögu-
leikinn fyrir fjárbrallara og lýðskrumara að gera at-
vinnuvegina tortiyggilega“, og kemur það vel heim við
tilraunir höf. í þessu riti til að vekja tortrygni gegn
samvinnufélögunum.
V erslunarstéttin.
I þessum kafla ræðir höf. um erfiðleika þá, sem ís-
lenska kaupmannastéttin átti við að stríða í byrjun í
samkepni sinni við erlendu verslanirnar, er „stóðu á
gömlum merg og þoldu að lána“, en lánsstofnun þá ekki
til og „þjóðin alin upp við það að nota „búðirnar fyr-
ir banka“.“ Verslunarfélög bænda nefnir hann ekki á
nafn, og hefði þó átt við að getá þess, hvernig hin fyrstu
pöntunarfélög hófu samkepni við útlendu verslanirnar og
bættu verslunina áður en innlenda kaupmannastéttin hafði