Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Blaðsíða 83

Tímarit íslenskra samvinnufélag-a. 193
í>eir fá engu síður en samvinnumenn að flytja vör-
ur sínar utan úr löndum með skipum þjóðarinnar og
gjaldeyrisvörurnar til baka þangað sem þeir vilja selja
þær. þeir mega setja sig niður hvar sem er á öllu land-
inu og selja vörur sínar hverjum sem er og keppa við
kaupfélögin um að selja fólkinu vörurnar sem ódýrast.
Hvaða frelsi vill hann þá meira, og hvar eru samvinnu-
félögin í vegi þeirra öðruvísi en sem keppinautar um
verslunina ?
B. Kr. segir, að það fari eftir því, hversu þjóðin
verði sterk til að hrista af sér „sosíalista“ þokuna, hve
fljótt verslunin geti komist í það besta lag, sem hún
nokkurntíma geti komist í. Samvinnumenn sjálfir kvarta
víst hreint ekki eins mikið yfir ólagi á verslun-
inni eins og B. Kr., því að þeir skilja örðugleika yfir-
standandi tíma og sjá út undan sér, að það er ekki
betra, í hinum herbúðunum um þessar mundir, þegar
einmitt þeir, er áður hafa verslað við kaupmenn, eru
nú famir að tala 'um að stofna kaupfélög til þess að
komast undan kærleikslögmáli kaupmanna, þegar fer að
kreppa að almenningi.
3. þriðja hjálparmeðal B. Ki’. er það, „að alveg
vei’ði lagt niður að nota „búðii’nar fyrir banka“, og að
vöi’uskiftin vei'ði lögð niður eins og í öði’um siðuðum
löndum“. þetta er fallega sagt, en þvi vill þá B. Kr.
þrengja svo að lánskjönxm bænda í bönkunum, að þeim
verði ómögulegt annað en einmitt að nota búðir kaup-
manna fyrir banka og vöruskiftavei’slunin hljóti að
halda áfram.
Bændurn mun ekkeid þykja fýsilegi’a að flytja vönx-
skiftavei’slunina yfir í kaupmannsbúðina og minka pen-
ingavei'slunina, eins og hlyti að vei’ða afleiðingin, ef ráð-
um B. Kr. yi’ði fylgt, hversu mikið sem talað væri um
að tilgangurinn með þeim væi’i gagnstæður.
B. Kr. hefir hér sett „öll jámin í eldinn“ til þess
að vai’ðveita bændastéttina. En það er þó mjög hæpið,
13