Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Blaðsíða 109

Tímarit íslenskra samvinnufélaga. 219
svo illa, heldur kallar hann samvinnufélag.Mun hann neyta
þeirrar átyllu, að þeir fáu menn, sem að því fjárbraski
stóðu, munu hafa þurft að ganga í samábyrgð, svo að
þeir gætu fengið leyfi íslandsbanka til þess að leika
sér með 8 miljónir af fé hans. En seint mun B. Kr. ganga
að sverja sig úi þeirri ætt, eða óvirða samvinnuhugsjón-
ina með nöfnum slíkra manna.
Að lokum verður þá samanburðurinn einfaldur og af-
arfljótgerður. Annarsvegar er ótakmökuð ábygrð, sem
ekki er beitt til annars, en að tryggja það fé, er bændur
landsins þurfa árlega í verslunarveltu brýnna lífsnauð-
synja. Hinsvegar er takmörkuð ábyrgð sem er gífurlega
misnotuð og verður skálkaskjól óreiðumanna og áhættu-
braskara sem setja eigið fé og annara í stórhættu.
Annarsvegar hefir enginn skuldareigandi tapað ein-
um eyri. Hinsvegar nemur tapið miljónum.
Annarsvegar er vakandi viðleytni áreitnislausra
manna, að reisa við efnahag sinn og standa í skilum.
Hinsvegar þrífast menn, sem ala upp viðskiftalesti þjóð-
arinnar, menn, sem aldrei þykjast geta fengið nógu mikið
fé milli handa, til að braska með og eyða. I þeim hópi eru
til menn, sem hafa, þegar að skuldadögum kemur, nóg
af prettvísi, undanbrögðum og svikaloforðum í greiðslu-
&tað.
Annarsvegar verður hættan aðeins eygð í augsýn.
Hinsvegar er alt sokkið og að sökkva í foræði fjarmála-
óreiðu og viðskiftaspillingar.
það er hver maður sæll í þeim félagsskap, sem er við
hans hæfi. B. Kr. er vafalaust sæll, þar sem hann er. En
hann verður ekki af samvinnumönnum öfundaður af sínu
skylduliði og sínum málstað.
Mikli munurinn.
Svo nefnist einn kaflinn í riti B. Kr. Hann er þar
að sýna fram á þann mikla áhættumunn sem það sé fyrir
alenning, að versla í samvinnufélögum og hinn að láta