Andvari - 01.01.1987, Qupperneq 41

andvari
ÓLAFUR JÓHANNESSON
39
Ekki mun orka tvímælis að framboð Ólafs Jóhannessonar í Reykja-
vík mæltist mjög vel fyrir hjá kjósendum yfirleitt og gerði framboðs-
lista Framsóknarflokksins sigurstranglegri en ella. Fer ekki milli mála
að um þessar mundir hafði Ólafur Jóhannesson sérstöðu í almennings-
áliti umfram aðra stjórnmálamenn. Hann var þá á eins konar hátindi
frægðar sinnar og vinsælda meðal þjóðarinnar. Hins vegar hafði form-
leg staða hans í flokknum breyst að því leyti að hann var ekki lengur
formaður flokksins. Margt hafði bent til þess að hann hygðist draga sig
í hlé frá stjórnmálum.
Ólafur var um þessar mundir kominn langt á 67. aldursár, hafði
tvívegis verið forsætisráðherra og alls 9 ár ráðherra, alþingismaður í 20
ár og flokksformaður í 11 ár. Mátti með sanni segja að hann hefði
goldið torfalögin í stjórnmálaafskiptum. Hann hafði hlotið mikinn
virðingarsess í almenningsáliti, viðurkenndur sem ágætur stjórnmála-
maður og áhrifamaður á málefni og framför síns tíma.
Það var með þessa reynslu og persónulegar virðingar sem Ólafur
Jóhannesson varð þingmaður Reykjavíkur í desember 1979. Hann
virtist kunna því vel að vera „óbreyttur þingmaður“ og tók að öllu leyti
þátt í störfum þingflokksins eins og þar gerist. Hins vegar fór ekki hjá
því að Ólafur skipaði sérstakan heiðurssess í þingmannahópnum, og á
°rð hans var hlustað meira en gerðist um óbreytta þingmenn. Þar hafði
hann áhrifavald sem var ofar trúnaðarstöðum.
Póf um stjórnarmyndun
Þótt hér verði ekki raktar allar tilraunir til stjórnarmyndunar eftir
aiþingiskosningarnar í desember 1979, er þess að minnast að þær
reyndust erfiðar og langvinnar. Þingflokkarnir komu sér ekki saman.
Hugmyndin um að gera enn eina tilraunina til þess að koma á vinstri
stjórn, sem Framsóknarflokkurinn tæki þátt í, reyndist ekki fram-
kvaemanleg. Samstarf milli Framsóknarflokksins og Sjálfstæðis-
flokksins undir forystu Geirs Hallgrímssonar kom nánast ekki til
§reina um þessar mundir og átti eðlilega skýringu eins og línur voru
tagðar í kosningunum.
Framsóknarflokkurinn hafði teflt til sigurs í desemberkosningunum
undir kjörorðinu „niðurtalning verðbólgunnar“ gegn vígorði Sjálf-
stæðisflokksins „leiftursókn gegn verðbólgu“. í fyrsta skipti um langa