Andvari - 01.01.2006, Page 120
118
SVEINN EINARSSON
ANDVARI
Fyrst var safnast saman og rætt um þemu sem okkur þættu fýsileg. Eftir
að Amlóði varð fyrir valinu, tókum við okkur til um heimildakönnun og
spunnust í kjölfarið miklar umræður um það, hvað við vildum segja með
þessari sögu og á hvaða máta. Við vorum til dæmis ákveðin í því að draga
lærdóma af því hvernig við höfðum nýtt okkur vikivakapersónuna Háu-Þóru,
kvintsönginn gamla og sitthvað fleira úr gamalli þjóðlegri arfleifð okkar í
Bandamanna sögu. Jafnframt vildum við hafa annars konar yfirbragð og ann-
ars konar hljóðfall, þannig að við værum ekki að endurtaka okkur sjálf, þó
að ýmis einkenni væru auðþekkjanleg og póstmódernískar tilvísanir partur af
frásagnaraðferðinni sem fyrr. Og við nýttum okkur þjóðlegan arf aftur: hér
var framinn seiður og finngálknið skaut upp kollinum, fluttur var sagnadans
með látbragðsleik, kveðnar rímur og sunginn mansöngur, og sporin stundum
í anda vikivaka. Rytminn var hraður og andstæð atriði tóku hvort við af öðru;
leikurinn oftast stílfærður, og ljósbreytingar snöggar og ljósin mikill partur
sýningarinnar, sem og búningarnir. Til urðu tvær gerðir; í annarri (sem var
hin fyrri) var leikið á miðju gólfi með áhorfendur á tvo vegu; í hinni var leikið
á hefðbundnari máta, með sviði í öðrum enda áhorfendasalarins, en þó mikið
leikið út í sal. A öllum sýningum leiksins gátum við því flutt hann á tvo vegu,
þ.e. eftir því hvað aðstæður leyfðu.
Sýningin mótaðist þannig, að eftir heimildavinnuna var spunnið útfrá efni
eða efnisþráðum og sömuleiðis hafði leikhópurinn komið sér upp ákveðn-
um tæknilegum æfingum sem lutu að krafti og frumkvæði eða næmleika,
svokallaðar amöbur, og urðu þá til ýmsar sjónrænar myndir sem voru nýttar
í sýningunni. Að svo búnu samdi leikstjórinn textann og þegar hann lá fyrir,
hófust eiginlegar leikæfingar, sem þannig var fjórði þáttur tilurðarferils-
ins. Leikendur nýttu spunann og höfðu mikil áhrif á sviðslegar lausnir, en á
lokasprettinum hafði leikstjórinn síðasta orðið og samræmdi sýningarþættina
og áferðina. Allt ferlið tók upp undir ár.
I Amlóða sögu er einnig barist um völd og áhrif. Kolbíturinn Amlóði lokar
sig af. Lýðurinn krefst þess að hann gjaldi líku líkt, hafi hann verið rang-
indum beittur; seiðkonan ögrar með óræðum aðdróttunum um það hvernig
lát föður hans bar að. En Amlóði er friðarsinni; ef hann drepur föðurbana
sinn hefur hann í raun fallist á að vopn eigi að skera úr um deilur manna.
Um það leyti sem við unnum að Amlóða sögu, var ég farinn að vinna talsvert
fyrir UNESCO. Mér var fyllilega ljóst, að vandi Amlóða er í hnotskurn vandi
Sameinuðu þjóðanna.