Andvari - 01.01.1946, Page 68
G4
Runólfur Sveinsson
ANDVARÍ
a) Mjólkurlcyn, þ. e. mjólkurafurðirnar eru aðalatriðið.
b) Kjötkyn, kjötið er aðalafurðin, og
e) hvort tveggja, bæði framleitt kjöt og mjólk.
Ekki er hægt að flokka íslenzku kýrnar undir neitt sérstakt
kyn. Til þess eru þær of ósamstæðar og misjafnar að lit, stærð,
gæðum, ýmist hyrndar eða kollóttar o. s. frv. Hvað stærð og
holdafar snertir, nálgast þær þó miklu meira mjólkurkynin
en kjötkynin. Enda er íslenzkt „nautakjöt“ ekki sambærilegt
að gæðum við kjöt af góðum, erlendum lcjötkynjum. Islenzku
kýrnar eru fremur litlar, þó mjög misjafnar að stærð og
þyngd, eða allt frá 250 til 500 kg. Þær eru enn þá misjafnari
að mjólkurlagni, eða mjólka sumar undir 1000 kg og allt
upp í 5000 kg (ársnyt). Þær eru eins og áður getur mjög
ósamlcynja og kynfesta lítil.
Meðalnyt kúnna í nautgriparæktarfélögunum hefur síðustu
árin verið milli 2500 og 2700 kg mjólk og um 100 kg smjör
á ári.
Ég legg til, að gerðar verði tilraunir með innflutning á
nokkrum úrvalsgripum af vel ræktuðum nautgripakynjum.
sem verði bæði reynt að hreinrækta hér á landi og blanda i
íslenzku nautgripina.
Ég ráðlegg, að eftirtöld kyn verði reynd: 1. Holstein-
Friesian, 2. Brown Swiss, 3. Guernsey, 4. Milking Shorthornr
4. Red Danish og 5. Ilerford.
B. SauSféð. Af sauðfjárræktinni eru aðalafurðirnar kjöt og
ull. Sauðféð er þó víða flolckað í sérstök kjöt- og ullarkyn-
I U. S. A. hefur þróunin á síðari árum mjög verið I þá útt,
að sameina kjöt- og ullargæði í liverju einstöku kyni, og sum
beztu sauðfjárkynin þar eru gædd þessum eiginleikum báðum-
íslenzka sauðféð á ról sina að rekja til hins gamla, evrop-
iska fjárstofns. Þetta fé er nú mjög óvíða haldið sem búfc
annars staðar en á íslandi.
íslenzka féð er fremur smávaxið, þó beinastórt og tlesl
holdgrannt. Ullin er lítil og greinist í tvennt, gróft tog og lm-
gert þel.
Vegna sauðfjárpestanna, sem nú geisa í miklum n|u •