Andvari - 01.01.1949, Page 12
8
Eírikur Einarsson
ANDVAHI
\ arð síðan ráðherra í stjórn Jóns Magnússonar, er mynduð
var i ársbyrjun 1917. Nokkrir þeirra djarfhuga manna, er
að kjöri Sigurðar stóðu, fengu því til vegar komið, að hann
setti Magnús Sigurðsson bankastjóra Landsbankans hinn 16.
janúar 1917 og veitti honum síðan embættið 31. des. sama
árs. — Þessu embætti gegndi Magnús síðan til dauðadags.
Þegar Magnús var orðinn bankastjóri, gaus í fyrstu nokkur
svali á móti honum; eimdi þar eftir frá erjutímabilinu.
Þetta lægðist þó bráðlega og má gleymt vera. Hefur ætið
siðan ríkt sátt og samlyndi í Landsbankanum og engin mis-
klið átt þar friðland.
Fyrir höndum var nú mikið og vandleyst starf, ef afla skvldi
Landsbankanum þess valds og virðingar, er honum sómdi
sem þjóðbanka íslendinga. Magnús Sigurðsson tókst þessi
verk á hendur, og entist honum dagur til að ljúka þeim.
Er þar að minnast afreksverks, sem ekki má í fyrningu fallá.
Það sem Landsbankanum var einkurn fjötur um fót og
liamlaði vexti hans og viðgangi, var réttleysi hans til seðla-
útgáfu. Frá því er bankinn tók til starfa (1886) og fram á
3. tug þessarar aldar hafði hann engan rétt til seðlaútgáf-
unnar. Seðlar þeir, er hann átti í umferð, var jafnan lág
upphæð, er landssjóður lánaði bankanum, upphaflega 500
þúsund kr., er hækkaði upp í 750 þús. kr. árið 1900. Að
öðru leyti hafði íslandsbanki seðlaútgáfuna á hendi, frá þvi
liann hóf göngu sína 1904. Árið 1921 var ákveðið með lög-
um, að hann skyldi draga inn seðla sína eftir föstum reglum,
og árið eftir var Landsbankanum með lögum falið að setja
i uniferð þá seðla, er nauðsyn krefði umfram seðla hans. í
júlí 1924 setti Landsbankinn fyrst seðla i umferð samkvæmt
lögum þessum. Var með þessu aðeins um bráðabirgðaráð-
stöfun að ræða, en með landsbankalögunum 1927 var skarið
tekið af og ákveðið, að Landsbankinn skyldi hafa seðlaút-
gáfuna með höndum, en íslandsbanki skyldaður til að draga
inn seðla sína smám saman. Á þessu varð þó dráttur, og eigi
fyrr en í árslok 1939 var þeirri skipun komið á, sem ákveðin
var í landsbankalögunum.