Andvari - 01.01.1949, Blaðsíða 44

ANDVARl
Framtíð skögræktar á Islandi.
Eftir Hákon Bjarnason.
Fortíðin. Holtin umhverfis Reykjavík hafa löngum verið
talin með því hrjóstrugasta, sem þekkist á íslandi. Margir
liafa furðað sig á, að Ingólfur Arnarson skuli hafa numið
land á slíkum slóðum. Flestum mun hafa sézt yfir moldar-
börðin, sem enn leynast á víð og dreif um holt og ása. Þótt
moldarbörðin séu ekki mikil ummáls, er auðvelt fyrir hvern,
sem gefur þeim nánari gætur, að sjá, að þau hafa fyrrum
verið miklu víðáttumeiri, og einhvern tíma í fyrndinni hafa
þau náð saman og hulið holtin samfelldum jarðvegsfeldi.
Moldarrofin eru svo há, að greinilegt er, að hér hefur hvergi
örlað á grjóti, nema ef til vill á hábrúnum.
Óþarfi er að leita langt yfir skammt til þess að sjá, hvers
konar gróður hafi vaxið í þessum jarðvegi í öndverðu. Ör-
skammt frá bænum, í Vífilsstaðahlíðinni, Vatnsendalandi og
víðar, er kræklóttur birkigróður i nærri öllum jarðvegstorf-
unum. Litlu sunnar og austar er birkigróður í hverri torfu,
og þótt hann sé oftast lágvaxinn og kræklóttur eftir þúsund
ára beit, l'innast þó einstöku birkitré, sem ná nokkurra metra
hæð. Hér þarf ekki mikið ímyndunarafl til þess að sjá,
hvernig landið hefur litið út á dögum fyrsta landnemans.
Freistandi er að nefna mörg önnur dæmi lík þessu, en hér
verður að nægja að benda á eitt eða tvö. Skagafjörður er
skóglaust hérað, og svo mun hafa verið síðustu aldirnar.
Utarlega austan megin fjarðarins er Hrollleifsdalur, en í
þeim dal er Geirmundarhólaskógur, sem er allvíðlendur, þótt
hann sé nú ekki nema lágvaxið kjarr. Úti í Fljótum eru
leifar skóga og eins fyrir ofan Ljótsstaði, skammt frá Hofs-