Andvari - 01.01.1916, Page 58

50
Um veðráttu og landkosti
[Andvari*
allítarlega lj'st í Lýsingu íslands (II. 422—444) og
vísa þangað; hér skal aðeins getið fárra atriða. Þó
Ari fróði segi, að ísland liafi verið viði vaxið milli
fjalls og fjöru, þá er engan vegin þar með sagt, að
alt landið hafi verið skógi vaxið, hér er aðeins átt
við bygðir, láglendi, dali og fjallshlíðar frain með
bygðum, og hefir þó margt gengið úr, lieiðar og há-
lendi liafa altaf verið skóglausar. Mun vera vel í
lagt, ef þess er getið til, að þrítugasti liluli af öllu
ílatarmáli landsins hafi verið viði vaxinn. Skógarkjörr
ná nú hvergi hærra á Islandi en 550 m. yfir sjó og
hafa síðan á landnámstíð aldrei verið liærra; skógar-
takmörkin eru þó í ýmsum hlutum landsins miklu
lægri (2—300 m.), og yfirleitt mun óliælt að fullyrða,
að þau hafa ekki breyzt að neinum mun síðan landið
bygðist. Fauskar í mógröfum sýna, að trén hafa
heldur ekki verið það stærri, en þau birkitré sem
nú eru mest á landinu, að nokkuru muni, og megin
skóganna hefir eflaust verið kjarrskógar. Það gelur
vel verið, að frásagnir Ara fróða og Landnámu séu
nokkuð orðum auknar, enda færðar í letur 2 til 3
öldum eftir landnámstíð, að minsta kosli eru þjóð-
sögurnar um skipasmíði úr íslenzkum skógarviði ef-
laust ýkjur einar. Þegar á landnámstíð urðu margir
að sækja húsavið til Noregs, þeir sem ekki gátu náð
í rekavið, og sumir hafa líklega farið að eins og Gró
systir Droplaugar, sem lét höggva upp skip silt og
flytja lieim viðinn og leggja í hús. Landnámsmenn
gengu ötult fram í því að eyða skógunum og hafa
eflaust verið stórvirkir í því sem öðru, þeir beiltu
skógana miskunarlaust, rifu þá í eldinn, notuðu þá
til rauðablásturs, smíða og Ijáadengslu og kveyktu
stundum í þeim af hatri og mannvonsku til að