Andvari - 01.01.1916, Side 115

Andvari.]
Um landsréUindin.
107
með nokkurri réttmætri ástæðu litið á Stöðulögin
öðruvísi en sem hver önnur heimildarlög. En af
því leiðir að danskt löggjafarvald er þá að sinum
eigin lögum bundið við að virða þann rétt og þær
réttarbætur, sem konungur samkvæmt Stöðulögunum
heíir selt oss í liendur, alveg á suma hátt og þá er
heimildir (koncession) eru veittar einslökum mönn-
um eða félögum.
En hvort lieldur nú þannig er litið á Stöðulög-
in sem lagakvöð fyrir Dani til þess að virða stjórn-
arskipunarlög íslands eða þau eru, eins og vér höf-
um lilið á, að eins skoðuð sem vinsamleg viður-
kenning frá þeirra hálfu á því sjálfsforræði, er konungur
veilti oss með stjórnarskránni, þá verður niðurstað-
an sú sama að því leyti, að stjórnarskráin er óhagg-
anleg nema eflir þeim einum reglum, er hún á hverj-
um tíma hefir þar sjálf um að geyma.
Hér við bætist svo, að, eins og nú er komið, er
ennfremur það að athuga, að með síðustu stjórnar-
skrárbreytingu hefir orðið sú breyting á að konung-
ur vinnur eið að stjórnarskránni.
En af því leiðir að ágreiningur sá, sem verið hefir
milli vor og Dana út af Stöðulögunum nú í næst-
liðin 45 ár er þar með úr sögunni, því að eiðstaf-
ur konungs er hvorttveggja í senn viðurkenning frá
hans hálfu fyrir því að ísland haíi fullveldi í sér-
málunum og trjrgging fyrir þvi, að þetta og annað
vald vort verði virt i framkvæmdinni.
Konungur gaf þessutan dönsku sljórnarvöldun-
um kost á, að kynna sér stjórnarskrárbreylinguna og
koma fram með þau mólmæli frá sinni hálfu eða
dönsku þjóðarinnar gegn henni, er þeim líkaði. Og
með því að umræðurnar í ríkisráði konungs voru