Vikan - 15.12.1960, Blaðsíða 44

Blaðað I bokum
Þrjár nýútkomnar bækur frá „Bókfellsútgáf-
unni h f.“, eru sannkallaöar jólabækur, ekki að-
eins vegna útkomutimans og að þetta eru hin
ágætustu verk, heldur eru þær svo ólíkar að þær
falia við smekk að minnsta kosti þriggja sérhópa
bókaunnenda.
„Dœgrin blá“, eftir Kristmann Guðmundsson,
er i senn sjálfstætt ritverk og framhald aí bókinni,
„Isold hm svarta“, sem út kom fyrir síðustu jól,
og var af mörgum talin eitt bezta verk höfundar.
Eitki kann ég við orð»ð „sjáitsævisaga" þegar
skaid segir fra því sem skáld, sem á dagana hexur
drifxð; þaö heiti ber of mikmn keim ai nákvæmri
tiund atburða i réttri tímaroð. Þegar skaid segir
frá ævi sinni á þann hátt sem Kristmann gerir
í þessum bókum, er það hnðstætt sjaiismynd
mynalistarmanns; áherzian logð á það eitt sem
muli SKiptir fynr tjanmgu hans og tuikun á sinni
eigin persónugerð ems og hann sKynjar hana og
skilur, en auKaatnðum sxeppt til Pess að myndin
rnegi verða heiisteypt hsxaverK. Shkar sjaiís-
myndir — hvort sem þær eru orðum geröar,
dregnar eða mótaðar — verða þvi oðrum præði
sjáiisKruíning en hinum sjalfsogun Við kröfur
fornis og stiis —■ og því stororotnari og sannari
listaverK sem dýpra er skonð og skyggnst og
djarfara tefit í barattunni við formið. fað þarf
kjark og þrek til að sKapa slik listaverk, þau
kosta sarsauka og átök, en Kristmanni er hvort-
tveggja gefið í rikum mæli, og nsið á þessari
bók er sizt lægra en hinni fyrri.
„Viö yl minninganna“, ertir Óscar Clausen,
verður kærkomm bók öilum þeim mörgu, sem
þjóðlegum fróðieik unna. Höfundurinn er traust-
ur fuiitrúi aidamótahumanismans, en þá getur
maður, illu heilli, þegar talið á íingrum sér. Við-
horf hans til samferðamannanna mótast fyrst og
fremst af góðsemi og skilningi, bæði í framkomu
og frásögn; að skilja er sama og fyrirgefa og því
dæmir hann engan en finnur öllum nokkrar máls-
bætur. Hann kemur viða við, hefur áhuga á öllu
mannlegu vegna þess að hann ann öllu mannlegu;
stíli hans er fiúrlaus og einlægur eins og frásögnin,
og víða þrunginn græzkulausri kímni. Þetta er
skemmtileg mmningabók, og fengur að henni eins
og öðrum bókum þessa aldna sagnaþuls.
„Þrjú vegabréf“ — ferðabók þeirra hjónanna,
Höllu og Hal Link, skipar sérstæðan sess meðal
þeirra bóka, sem út koma í ár. Halla mun tví-
mælalaust viðforlust allra íslenzkra kvenna, en
eiginmaður hennar er viðurkenndur fyrir töku
og gerð kvikmynda, sem lýsa framandi þjóðum,
menningu þeirra, lifnaðarháttum og umhverfi.
Ferðabókin ber þess og greiniieg merki; þar er
ekki leitast við að segja frá æsilegum svaðilförum
og ævintýrum, heldur frá því, se.n fyrir augu og
eyru ber, satt og rétt og þannig að lesandinn
hafi bæði gaman og fróðleik af. Bókin er þó ekki
frásögn i orðum nema að öðrum þræði — myndir
Hal Link segja ekki siður ljóst og skemmtilega
frá, og mun leitun á ferðabók sem er svo góð-
um myndum prýdd. Sannarlega eiguleg bók og
prýðileg jólagjöf.
# # #
Um þetta leyti koma út fjórar bækur á forlagi
„Iðunnar", þeirra á meðal þriðja „Öldin", en þær
hafa notið mikilla vinsælda, ekki hvað sizt fyrir
það, að þar er gamall fróðleikur og fróðleiks-
moiar klætt á skemmtilegan hátt í búning ný-
tizku blaðamennsku.
„Öldin átjánda“ er samstæð bókunum „Öldin
okkar“ og „Öldin sem leið“ að öllum búningi,
stærð og bandi, en að þessu sinni er það Jón
Helgason blaðamaður, sem ritstjórnina annast, og
verður ekki annað séð en hann feti Þar rösklega
í spor fyrirrennara síns í því starfi, Gils Guð-
mundssonar. Þarna kennir margra grasa, og frá
mörgu er sagt sem koma mun okkur nú kynlega
fyrir sjónir — en þó gegnir mestri furðu hve skýr
sú mynd er af aldarfarinu i þann tíð, sem þarna
tekzt að bregða upp fyrir sálarsjónum lesandans.
Þeir, sem eignast hafa hinar „aldirnar“ í þessu
formi, iáta áreiðanlega ekki úr hömlu dragast
að bæta þeirri „átjándu" í safnið. Bókin er mynd-
skreytt, og má furðulegt teljast hve tekizt hefur
að finna myndir við efnið.
„Islenzkt mannlíf“, eftir sama höfund — þriðja
bindið í þeim flokki — ber öll einkenni tveggja
þeirra fyrri; frásögnin ljós og listræn vel, máLð
vandað, en skrúðlaust. Jón Helgason hefur þegar
eignast fjölmennan og traustan lesendahóp, fyrri
bindin hafa hlotið ágætar viðtökur og góða dóma,
og þetta er þeim ekki síðra að neinu leyti. Nokkr-
ar myndir eftir Halldór Pétursson gera sitt til
þess að bókin er hin eigulegasta.
„Byssurnar í Navarone“, er æsileg frásögn úr
síðustu styrjöld, eftir Alistair MacLean, en hann
hefur öðiast mikla frægð á ótrúl%ga skömmum
tíma fyrir skáldsögur sínar og lætur skammt
stórra högga á milli. Og víst er um það, að hann
kann vel að segja frá hörðum átölcum og tví-
sýnum, og djörium mönnum, þannig að sagan
haldi lesandanum bundnum áhrifavaldi sínu frá
upphafi til enda. Andrés Kristjánsson hefur þýtt
bókina.
Og loks er það bókin hans Gests Þorgrímssonar,
„Maöur lifandi“ — bók fyrir börn og unglinga á
öllum aldri. Þetta er í fám orðum sagt bráð-
skemmtileg bók, frásögnin létt og ljós, þrungin
góðlátlegri kímni og einlægri frásagnargleði.
Maður lifandi •— ég held nú það!
Verðlaunakeppni Vikunnar
Nýlega var dregið i húsgagnagetrauninni og verðlaunin hlaut Eggert
Haraldsson, Langholtsvegi llfí. Verður bráðlega getið nánar um það
Öldin átjánda.
Rit þetta gerir sögu
vorri á átjándu öld sams
konar skil og sögu 19. og
20. aldar voru gerð í rit-
verkunum öldin okkar
og öldin sem leiö. Ritið
er i formi nútíma frétta-
blaðs og prýdd miklum
fjölda mynda. „Aldirnar“
eru kjörbækur íslenzkra
heimila. Ib. 280,00.
fyrir bækur sínar en
nokkur annar höfundur
nú á síðari árum. Þaö
fiarf sterkar taugar til
að lesa þessa bók og
óvenjulegt viljaþrek til
aö leggja hana frá sér
hálflesna. — Ib. 150,00.
Byssurnar í Navarone.
Afar spennandi bók
eftir Alistair McLean,
sem aflað hefur sér
meira fjár og frægðar
AU SfAíÞ
MACtEAN
ur Jóns hafa hlotið ein-
róma lof og afar miklar
vinsældir. — Ib. 185,00.
íslenzkt mannlíf.
Þriðja bindi af hinum
listrænu frásögnum Jóns
Helgasonar af íslenzk-
um örlögum og eftir-
minnilegum atburðum.
Myndir eftir Halldór
Pétursson. Þessar bæk-
xzyixxm
Skeggjagötu 1 - Reykjavik - Sími 129 23.
Sendum gegn póstkröfu hvert á land sem er.
MaSur lifandi.
Meinfyndin og bráð-
skemmtileg bók eftir
þúsundþjalasmiðmn Gest
Þorgrímsson. Sérkenni-
legar og skemmtilegar
myndir eftir konu hans,
Sigrúnu GuÖjónsdóttur.
— Ib. 135,00.

+♦*♦♦♦♦♦♦♦*
ittzttttz
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
ttttttttttt
ttttttttttt
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦i
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦* i
♦♦♦♦♦♦*♦♦**1
tt&tttttti
♦♦♦♦*♦♦♦♦*■•
♦♦*♦♦♦♦♦*♦■•
.tttttttttv
tttttttttty,
♦♦♦*♦*+♦*♦*
tittttttttt
ttttttttittl
ttttttttttz
+♦♦+♦♦♦+♦♦+♦
ttttttttttt
ttttttttttt
♦♦♦♦♦♦♦♦*+♦'
♦♦♦♦++♦♦♦*+'
.*♦♦♦♦♦+♦♦♦+'
.*♦+♦++♦♦♦+♦'
llli
lili