Vikan - 12.09.1963, Blaðsíða 38

ALMENNAR TRYGGINGAR hf
Það var um hádegisbil á sjötta
degi í hafi, að við sátum allir
á þiljum, snæddum rísgraut og
baunir og virtum fyrir okkur
höfrungavöðu, sem var að leik
í kringum okkur. Þá skall á okk-
ur skyndilega einn af þessum
stormbyljum, sem eiga upptök
sín inni á eyðimörkum Afríku.
Trédiskarnir okkar og tréspæn-
irnir, samskonar mataráhöld og
Kólumbus notaði, runnu um þilj-
ur, þegar „Nína“ tók að hallast
ískyggilega á stjórnborða, en við
gripum um siglur og stög og hvar
sem handfestu varð náð. Vind-
hraðinn jókst stöðugt, eftir
nokkrar mínútur var hann kom-
inn upp í 60 hnúta, og í hinum
heitu sviptibyljum varð hann
jafnvel enn meiri. Allt gerðist
þetta með svo skjótum hætti að
okkur gafst ekki neinn tími til
að fella segl, sviptibyljirnir
buldu á voðum unz þeir höfðu
lagt „Nínu“ að heita mátti á súð,
svo að þeir, sem héngu á borð-
stokknum, grilltu öðruhverju í
kjölinn í hafrótinu. Michel greip
öxi og hugðist' höggva stórsigl-
una sundur við þiljur, en ég kom
í veg fyrir það. Okkur reið á að
ná niður seglunum, en hitt hefði
verið vitfirring, að gera fleytuna
ósiglingarhæfa.
Nú gerðist niðamyrkt. í lofti
og sjóirnir gengu yfir okkur án
afláts. José, langfærasti sjómað-
urinn, sem var með í förinni og
við kölluðum „apann“, vegna
klifurfimi hans í reiðanum,
skreið nú út á sigluna, út yfir
brotsjóina, og losaði um seglin,
en við skárum á stögin, sem
héldu þeim uppi. Áður en við
fengjum fellt stórseglið, skall á
það svo sterkur stormsveipur að
það rifnaði í tætlur, en eftir það
tók „Nína“ að reisa sig við, enda
hafði okkur þá tekizt að fella
hin seglin.
Því fór fjarri. að við værum
þar með úr allri hættu. Þetta
fárviðri stóð í fullar þrjátíu
klukkustundir, og þó að við grip-
um bæði til Stormseglsins bg
rekakkersins, tók „Nína“ aftur
upp á sínum gömlu kenjum; lét
illa að stjórn og slengdist sitt á
hvað og valt eins og korkur.
Tveggja feta djúpur sjór var
kominn í klefana; stór leirbrúsi
með ólívuolíu hafði brotnað og
innihaldið sletzt um öll þil svo
að hvergi var unnt að styðja við
hendi.
Og nú kom í ljós enn einn
örðugleikinn og hætta. Ekki
vantaði það, að „Nína II* var
byggð úr viði úr þeim sömu
skógum og hin fræga nafna henn-
ar, rekin saman með handtegld-
um trénöglum og handsnúnum
járnfleinum. Engu að síður var
hún hriplek eins og gamalt og
gisið kerald. Klukkustundum
saman urðum við að hamast við
afkastalitlar dælurnar, þangað
til sjórinn í kjalsoginu var kom-
inn niður fyrir hættumark.
Þegar veðrið loks lægði fór-
um við að skoða í lestarnar, þar
sem vistirnar voru geymdar.
Það var ófögur sjón. Allt virtist
gersamlega eyðilagt. Vatnstunn-
urnar, kaggarnir með víninu, ed-
ikinu og brennivíninu, allt brot-
ið og bramlað. Eins var um leir-
kerin með rísinu, mjölinu og
baununum. Þarna misstum við
þrjá fjórðuhluta vatnsins. Við
tókum til við að bæta seglin og
hófum stranga skömmtun bæði
á vatni og vistum, og héldum
henni alla leið til Kanaríeyjanna.
Kannski varð þetta til að kenna
okkur þá lexíu, að sjónum er
aldrei að treysta, og þó sízt þeg-
ar hann virðist gæfastur.
Annað tjón hlaust og af storm-
inum, sem ef til vill var tákn-
rænt — stundaglösin, nákvæm
eftirlíking af þeim, sem Kólum-
bus hafði notað, eyðilögðust ger-
samlega. Ég varð því að grafa
armbandsúrið upp úr hálfblaut-
um föggum mínum. Eina nótt-
ina eygðum við ljós, einhvers-
staðar á Afríkuströndum, og
vissum þá að við höfðum villzt
af leið, því að samkvæmt út-
reikningum okkar áttum við að
vera um 200 mílur undan landi.
Siglingartæki mín voru eftir-
líking af þeim, sem farmenn not-
uðu á fimmtándu öld, en Carlos
notaði þó sextant. Oft bar mæl-
ingum mínum saman við sext-
antinn, en fyrir kom að þar
skeikaði um eina gráðu. Arm-
bandsúrið kom að góðu haldi við
ákvörðun sólaruppkomu og sól-
arlags, svo að við gætum fund-
ið á hvaða lengdargráðu við vor-
um staddir.
Smám saman nálguðumst við
Kanaríeyjarnar, eða vonuðum
það að minnsta kosti. Við vorum
farnir að sjóast, það varð hlýrra
í veðri og okkur leið á allan
hátt betur. Öðru hverju fengum
við Michael okkur bað i sjónum,
og þegar við þvoðum stórþvott
um borð, var „Nína 11“ einna
líkust þvottasnúrum í húsagarði.
Þar sem brauðið, sem við höfð-
um meðferðis frá Palos, hafði
skemmst, komst ég upp á lag með
að gera einskonar soðkökur
úr mauki af mjöli, ólívuolíu og
sjó. Að sjá minntu þær mest á
drullukökurnar, sem krakkar
hnoða, en voru ágætar á bragð-
ið. f hádegisverð og kvöldverð
var skammturinn venjulega tvær
slíkar kökur á mann, sneið af
hráum lauk og þunnar sneiðar
af fleski eða osti. Til morgun-
verðar höfðum við venjulega
rís og baunir eða rís og ertur.
Þann þriðja október náðum
við loks til Kanaríeyja, og tók-
um höfn, öllum til mikillar
undrunar í Las Palmas, en ekki
Gomera, að hætti Kólumbusar.
Komst ég þá að raun um að úrið
mitt var fimm mínútum of seint,
og það nægði til þess að þarna
skakkaði um 70 mílur. Þegar
lóðsbáturinn kom til móts við
okkur, fórum við í hrein föt og
greiddum sítt hár okkar og
skegg. Þrátt fyrir alla þá örðug-
leika, sem við höfðum átt við að
stríða, var hin eiginlega sjóferð
gg — VIKAN 37. tbl.