Vikan - 12.01.1967, Blaðsíða 9

sjálfsmorðið af okkur að hækka
skreiðina svo mikið, að þeir geti
ekki keypt hana, karlagreyin. Þar
liggur hundurinn grafinn; við
megum ekki spenna verðið of
hátt.
— Er hætta á að til þess komi?
— Það er ekki laust við það.
Ég held að hækkandi verð á
skreið hafi þegar valdið nokk-
urri fækkun kaupenda. Sérstak-
lega lít ég svo á, að skreiðar-
framleiðendur hérlendis hafi of
hátt verð á lægstu gæðaflokk-
unum.
— Fúlsa íbóarnir við þeim?
— Fiskkaupmenn þeirra reyna
ekki að selja það lélegasta í
borgimum. Þeir fara með það
inn í frumskógana og selja það
í þorpunum þar.
— Hrapar skreiðin mjög að
gæðum ef eitthvað vöknar í
henni?
— Hún verður strax dekkri og
ókræsilegri útlits, en ef bleytan
er ekki þeim mun meiri, þá þarf
hún ekki að versna svo mjög
mikið. Hún var áður seld í úr-
gangsflokki, en ég bjargaði því
við. Ég fór suður með sýnis-
horn, talaði við vini mína, fisk-
kaupmennina, og sagði við þá:
Svona strákar, þessi skreið er
ekkert lakari en önnur, þótt hún
sé dálítið dekkri yfirlitum, þið
verðið ekkert sviknir á henni.
Þeir þekktu mig og höfðu sann-
reynt, að ég hafði aldrei logið
að þeim. Það er þannig með
svertingjana, að fari þeir á
annað borð að treysta manni,
þá treysta þeir honum tak-
markalaust. Nú, ég kom þessari
skreið strax í meðalgott verð,
og nú er hún seld á litlu lægra
verði en bezta skreiðin. Þessi
skreið er stundum kölluð „svört
skreið“, en þar eð svartur er
bannorð í Afríku, kallaði ég
hana „blackish-yellish.“
— Ber að skilja þetta sem svo,
að negrarnir skammist sín fyrir
litarháttinn?
— Svo er að heyra. Þarna má
ekki kalla nokkurn hlut svartan.
Þegar ég einu sinni kom í þorp
eitt inni í skógunum, sögðu
ungu stúlkurnar þar við mig:
„Taktu mig með þér til hennar
köldu Evrópu, svo ég geti orðið
hvít.“ — Já, og þeir vilja ekki
heldur láta kalla sig negra eða
svertingja, heldur aðeins Afríku-
menn.
— Verður þá ekki vart við
óvild í garð hvítra manna?
— Þess hef ég aldrei orðið
var. Mér virðist þvert á móti
sem mörgum liggi vel orð til
Evrópumanna. Við höfum lært
margt af hvíta manninum; hann
kom með vélarnar og margt
annað, heyrir maður oft sagt.
Hinsvegar varð ég vaf við, að
japanskir sjómenn, sem komu í
land í hafnarborgum, urðu fyrir
stríðni. Það var æpt að þeim:
„Yellish! Yellish!“
— Éta Nígeríumenn ekkert úr
dýraríkinu annað en fisk? Hafa
þeir enga gripi?
— Ekki að ráði sunnan til.
Þar er ekki hægt að halda líf-
inu í nokkrum búpeningi fyrir
hitasvækju og rigningum. Þarna
er allt landið þakið skógi, nema
þar sem það hefur verið rutt
til ræktunar og búsetu. Þó sá ég
þarna strjáling af geitum og
nautpeningi, sem ég veit ekki
til hvers þeir hafa, því þetta er
grindhorað, ekkert nema horn-
in. í norðurhéruðunum er
kvikfjárrækt meiri, því þar er
þurrviðrasamara og minni skóg-
ur. En þeir fara illa með skepn-
urnar í því landi. Einu sinni sá
ég þá skipa lifandi nautgripum
um borð í skip á þann hátt, að
þeir slógu reipi um hornin á
nokkrum í einu og hífðu þá svo
um borð í kippum. Norðlend-
ingarnir selja mikið af kjöti til
borganna á suðurströndinni.
Gripirnir eru fluttir lifandi í
járnbrautarlestum suðureftir;
þar er þeim slátrað og kjötið
síðan selt daglangt á markaðs-
torgum, sem eru ógurlega sóða-
leg, flugnagerið hræðilegt og
kjötið verður á svipstundu mor-
andi í maðki. En kjötið rennur
greiðlega út með flugum og
maðki og öllu saman; menn kippa
sér ekki mikið upp við svoleiðis
smámuni.
— Er rrjargt hvítra manna í
Nígeríu?
— Það er talsvert af tækni-
fræðingum, verkfræðingum og
öðrum sérmenntuðum mönnum.
Áður voru þeir flestir í Lagos, en
síðan olían fannst, eru þeir orðn-
ir fleiri í fbó-Nígeríu. Túrist-
ar sækja lítið til landsins, enda
er ekkert að sjá nema frumskóg.
— Þola hvítir menn ekki illa
loftslagið í þessum löndum?
— Sú var tíðin, að Vestur-
Afríka var kölluð gröf hvíta
mannsins. Þeir þoldu hitann
og rakann illa og pestirnar, sem
þarna liggja í landi, strádrápu
þá. Til skamms tíma var líka
fátt þarna um þau lífsþægindi,
sem í menningarlöndum eru tal-
in sjálfsögð; fyrstu árin, sem ég
var þarna á ferð, voru flestir
hvítir menn, sem ég hitti, með
uppgjafarsvip og kjörorð þeirra
var: I will go home. En nú hef-
ur þetta breytzt stórlega til batn-
aðar. Stjórnarvöldin gera mik-
ið til að hvítum mönnum, sem
vilja dvelja og starfa í landinu,
geti liðið sem þægilegast. Það
er farið að byggja hús með inn-
byggðum kæli, og hótelin í
Lagos og víðar standa ekkert að
baki þeim í Evrópu.
— Eru skordýrin ekki plága?
— Jú, þarna eru allskonar
helvítis flugur, sem bera með
sér malaríu og djöfulskap. Sjúk-
dómarnir þarna eru hræðilegir
og margir útbreiddir, svo sem
holdsveiki, gula, bólusótt og
fleira. Hvítir menn, sem fara til
landsins, láta allir margbólu-
Framhald á bls. 29
HEILSAN FYRIR ÖLLU!
íva
LAGFREYÐANDI