Vikan - 20.01.1977, Qupperneq 36

Ný framhaldssaga
cftir íslanskan höfund
Aldrei lœtur Gróa öllu vita af
tilfinningum sinum. þegar frænkan
trúir henni fyrir leyndarmálum
sínum. Foreldrar öllu eru á móti
þessum ráðahag, þau hefðu frekar
kosið Kjeld fyrir tengdason t>eim
þvkir Kaj flöktandi og óákveðinn,
enda er hann aðeins tvítugur.
Alla hefur þvi engan til að trúa
fyrir málum sínum nema Gróu. Og
Gróa er þolinmóður hlustandi. Þeg-
ar bréf taka að berast. frá Kaj les
Alla upphátt fyrir Gróu úr þeim og
spyr hana. hvort hún haldi ekki, að
Kaj elski sig einlæglega og af öllu
hjarta. Gróa efast ekkert um það,
en í einrúmi á kvöldin grætur hún í
koddann.
Haustið 1916, þegar Gróa er
átján ára fer hún ein síns liðs til
St. Paul í Minnesotafylki í Banda-
rikjunum. Þar hefur nýlega verið
stofnaður skóli fyrir kennara
blindra og daufdumbra. Gróa hugs-
ar sér að eyða ævinni við kennslu
slíkra barna.
í skóla Harrishjónanna likar
Gróu vel. Hún eignast nýja vini og
er full áhuga fyrir verkefni sinu. 1
friðsældinni í St, —Paul er ótrúlegt
að hugsa til þess, að úti í heimi geti
verið stríð og ungir menn séu sendir
i hópum frá heimilum sínum til að
drepa jafnaldra sína og deyja
sjálfir.
Það er stutt að skreppa heim til
Winnipeg í fríum. Þá fær Gróa
stundum fréttir af Öla og öðrum
kunningjum, sem á vígvöllunum
dvelja.
Eitt sinn er hún kemur heim er
Alla döpur og niðurdregin. 1 ein-
rúmi trúir hún Gróu fyrir því, að
hún hafi ekkert heyrt frá Kaj í
langan tima. Mor Jensen hafði
fengið bréf frá Kjeld, en þeir bræð-
urnir höfðu orðið viðskila og Kjeld
vissi ekki, hvar Kaj var niðurkom-
inn. Gróa reynir að hughreysta
frænku sina, en hún finnur að orð
hennar megna einskis. Alla er sann-
færð um, að Kaj sé annaðhvort fall-
inn, eða fangi Miðveldanna.
í hjarta sínu finnur Gróa næstum
til fagnaðar við hvarf Kajs. Hún
skammast sin, og hugsar: „Getur
verið, að ég sé slikt óhræsi, að
fyrst ég mátti ekki fá hann, þá finn-
ist mér bara gott ef hún fær hann
ekki heldur. Og hún skammast sín
fvrir þessar hugrenningar, reynir að
bægja þeim frá sér, en svona er það.
Annars er minningin um Kaj
óneitanlega tekin að dofna í huga
Gróu. Það er líkast þvi, að hugsa
heim til íslands, eitthvað fallegt og
gott, en hálfóraunverulegt, eins og
ljúfur draumur, sem hún kærir sig
ekki um að vakna af.
í dagsins önn gleymast Gróu slik
hjartans málefni og hún hefur miklc.
ánægju af því, þegar hún fær að
reyna sig við kennslu barnanna i
skólanum, sem eru víðsvegar að úr
Bandarikjunum og Kanada. Það er
ómetanlegt að sjá þessi litlu börn
læra að skynja og tjá sig, sjá hugi
þeirra ópnast fyrir umheiminum,
sjá blint barn lykta af blómi, og
strjúka næmum fingrum um blöð
þess og fylgjast með barni, sem
aldrei hefur heyrt, er skilningur
þess opnast fyrir orðum og merk-
ingu þeirra. Á hverjum degi eiga
slík smákraftaverk sér stað og þau
eru dýrmætar gjafir þeim er vitni
verða að.
Sum barnanna eru bæði blind og
heyrnarlaus. Alla ævi hafa þau lifað
i myrkri og þögn, en er skilnings-
glæta kemst inn í huga þeirra og
þau skilja tilgang handanna, sem
hreyfast við þeirra eigin hendur,
færa þeim hluti til að þreifa á og
sveigja fingurþeirra til tákna, þá er
það kennaranum ómetanleg reynsla
og ríkuleg laun, oft mikils erfiðis.
Gróa með sína léttu lund og lipru
hendur er góður kennari þessara
barna. Þau hænast að henni og hún
leikur við þau og styttir þeim
stundir á allan hátt. Eitt af því allra
skemmtilegasta er brúðuleikhúsið.
Börnin fá sjálf að búa til skraut-
legar handbrúður og svo eru haldn-
ar sýningar á ævintýrum, bæði
36VIKAN 3. TBL.