Vikan - 05.12.1985, Blaðsíða 14

kynntist maður líka kennurum
sem voru ekki þessar venjulegu
kennaratýpur, þarna voru alls
kyns skringilegir fuglar, kennarar
sem voru skemmtilegir og vöktu
meira að segja áhuga manns á
náminu því auðvitað var maður
þarna fyrst og fremst til að hafa
það skemmtilegt.”
Átti barn í menntó
Björgvin Franz, átta ára sonur
Eddu, hefur fengiö að komast dálit-
ið i sviðsljósið. Hann er sá sem
syngur lagið vinsæla, Punktur,
punktur, komma, strik, og brosir
blítt i meistarakökuauglýsingu
sjónvarpsins. Og nú nýlega kom út
plata þar sem Björgvin syngur
Guttavisurnar gömlu og góðu. En
Edda á lika tvo unglinga og hún
eignaðist fyrsta barnið, Evu, sem er
fimmtán ára, á meöan hún var í
menntó.
„Jú, jú, með gagnfræðaskóla-
ástinni. Ég var sautján ára og rétt
búin með annan bekk. Ég var eitt
af þessum börnum að eignast börn
og bjó náttúrlega áfram hjá
mömmu og pabba. Ég á kannski
ekki aö segja náttúrlega, ég var
bara svo heppin að þau voru í að-
stööu til að hjálpa mér. Þau tóku
af mér mikla ábyrgð til að ég færi
ekki á mis við allt menntaskólafjör-
ið og ég á þeim mikið að þakka. Og
svo er ég bara rétt búin með stúd-
entspróf þegar ég er komin með
aðra litla stúlku og áfram með
æskuástinni. En svo gekk þetta
ekki lengur meö æskuástina þó
svo að það væru komin tvö lítil
börn. Þetta var auðvitað bara
heimska og þroskaleysi en gerðist
á þeim aldri sem maður yppti
bara öxlum og sagði: Við pössum
ekki saman. . . sem er sorgleg af-
greiðsla á sambandi og tveimur
börnum. Þetta var og er yndisleg-
ur maður sem nú er giftur og á
sína fjölskyldu. Og hann hefur
yngri telpuna, Margréti, sem er 12
ára, ég hef Evu og það er ágætis
samband þar á milli. Við vildum
nefnilega bæði hafa báðar stelp-
urnar.”
Þér finnst þú sem sagt hafa verið
of ung til að vera að eiga börn?
„Já, maður var ógurlega lítið
þroskaður unglingur eins og geng-
ur, ef hlutirnir gengu ekki alveg
upp þá voru þeir ómögulegir. En
ég varð sem sagt einstæð móðir
með eitt barn þarna skömmu eftir
stúdentspróf og helgarmamma
fyrir annað. . . og dreif mig í
leiklistarskóla. Og þar hitti ég
manninn minn, Gísla Rúnar Jóns-
son leikara, sem ég hef veriö gift
síðan. Nú og rétt þegar ég er að
ljúka leiklistarnámi, á fjórða ári,
eignast ég strák, þriðja litla krílið
mitt, hann Björgvin.”
Mér er ómögulegt að segja
að ég lepji dauðann úr skel
Og þið eruð í húsakaupabaslinu?
„Já, við Gísli erum nú aö reyna
að kaupa gamalt hús í gamla bæn-
um eins og sumir. Mér fyndist
samt æðislega óréttlátt ef ég færi
að kvarta yfir því að ég væri í
mjög miklu fjárhagsbasli. Ég er
free lance leikari og hvergi fast-
ráðin og get því tekið að mér ýmis
störf. . . nei, mér er ómögulegt að
segja að ég lepji dauðann úr skel.
Mér finnst það óréttlátt gagnvart
svo mörgum öðrum sem hafa
kannski ekki tækifæri til að vinna
alla þessa aukavinnu sem ég þó
hef. Þetta er mikil vinna en hana
þekkja flestir hér. Ég hef mögu-
leika á að hala inn mikla peninga í
einu en svo líða kannski nokkrir
mánuðir sem gefa minna. Ein-
hvern veginn hefur þetta með
góðri hjálp guðs og manna rúllað
mjög vel og ég sé allavega fram á
að halda húsinu svona fram undir
vor, svo sér maður til.”
En er ekki dálitið slítandi að vera
free lance leikari?
„Jú, en mér finnst þetta
skemmtilegt. Ég hef aldrei sótt
um neina fasta samninga hjá leik-
húsunum en alltaf haft nóg að
gera. Auðvitaö getur komið að því
að það sé ekkert verið að hlaða á
mig verkefnum. Hitt er svo annað
mál að ég er komin með reynslu í
að skrifa, get leikstýrt og eigin-
lega gert allan fjandann og lifað
sæmilega.”
Gamanleikarinn
— meðfædd fíflalæti?
Það kannast orðir margir ef ekki
allflestir íslendingar við leikkonuna
Eddu Björgvinsdóttur. Hlutverkin
eru mörg og margvisleg, bæði á
sviði, i útvarpi, á plötu sem og á
hvita tjaidinu. Kvikmyndir eins og
Hrafninn flýgur og Gullsandur
koma upp í hugann, persónur eins
og Túrilla eru ógleymanlegar, Elli úr
útvarpsþáttunum er orðinn þjóð-
sagnapersóna og óneitaniega
bregður Eddu oft fyrir þegar gam-
alla áramótaskaupa er minnst. En
hefur Edda einhverja skýringu á
gamanleikaranum?
Hún hugsar sig vel um. „Ætli
þetta séu ekki bara meðfædd fífla-
læti. Annars álít ég að ég hafi þann
hæfileika að geta gert grín að
sjálfri mér og hef verið alveg
óspör á að gera það í gegnum tíð-
ina. Og það er einmitt þess vegna
sem mér finnst mér leyfist líka að
gera grín að öðrum.”
Einhverjar væntingar i þá átt að
þú eigir að vera fyndin?
„Nei, ég hef ekki orðið vör við
það, kannski af því ég er nú svo
ljómandi skapgóð, létt og
skemmtileg, ég er voða sjaldan
grafalvarleg. Mér persónulega
finnst ég vera alveg óskaplega
skemmtileg á heimili, ég segi nú
kannski ekki að allir á heimilinu
taki heils hugar undir þetta. Ann-
ars var fyrsta verkefnið mitt, eftir
að ég kom út úr leiklistarskólan-
um, dramatískt hlutverk á fjölum
Þjóðleikhússins. Leikritið hét Son-
ur skóarans og dóttir bakarans,
eftir Jökul Jakobsson, og ég lék
litla handalausa stúlku frá Víet-
nam sem var alveg óskaplega
skemmtilegt hlutverk. Gaman-
leikarinn byrjaði svo aftur að
vekja á sér athygli með þáttunum
ÍJllen dúllen doff þar sem Túrilla
Johanson hin færeyska var ansi
hreint áberandi. Þetta voru til aö
byrja með útvarpsþættir sem síð-
an komust á plötu og á Kjallara-
kvöld í Þjóðleikhúskjallaranum.
Við unnum mikið saman á þessum
tíma Randver Þorláksson, Gísli
Rúnar Jónsson, eiginmaður minn
númer tvö, og ég. Ég held mér sé
það bara eiginlegt aö sjá skondnu
hliðarnar á lífinu og það hefur þá
bjargað mér mikið í sambandi við
gamanleikinn. . .”
. . . en komið þór i vanda lika?
„Já, einmitt og ég hef eignast
óviniútáþetta.”
Eigum við að byrja á Úllen dúllen
doff?
„Þar fékk ég nú að heyra að ég
væri rasisti sem geröi grín að fólki
sem ekki talaði góða íslensku.
Reyndar gerði þetta lukku hjá all-
flestum en sumum fannst þetta
sem sagt ekki hót fyndið. Ef mað-
ur heföi farið að taka þetta fólk al-
varlega hefði maður bara hætt
fyrir nú utan það — og, elsku, ég
vil endilega að þetta komi fram —
að ef það er eitthvert fólk sem
stendur mér nærri þá eru það
Færeyingar. Ég ólst upp með Fær-
eyingum, starfsstúlkurnar á Jaðri
voru margar færeyskar og mér
þykir alveg óhemju vænt um þetta
fólk. 1 þáttum eins og Á tali býður
maður svo líka upp á aö það sé
deilt um það sem maður er að
gera og sem betur fer, annars er
nú varla hægt að kalla mann lista-
mann.”
Mörgum fannst við
miklir karlhatarar
Vifl ákveflum að fara ekkert sór-
staklega ofan í saumana á útvarps-
þáttunum Á tali vegna þess að
meflhöfundur Eddu og vinkona,
Helga Thorbarg, „gerfli þvi skil i
sínu viðtali" eins og Edda segir og
hefur í huga Vikuviðtal vifl Helgu
ekki alls fyrir löngu. En i viðkom-
andi vifltali spyr blaðamaflur Helgu
hvort þær Edda hafi aldrei vorkennt
aðalpersónu þáttanna, Ella. Og svar
Helgu: „Nei, konan átti alla okkar
samúfl." Varð Edda fyrir aðkasti
vegna þáttanna?
„Já, það hafa reyndar komið
tímabil í lífi mínu þar sem ég hef
þurft að draga mig meira í hlé og
vera meira heima hjá mér til þess
einfaldlega að vera laus við að
lenda í því að þurfa mikið að ræða
málin við fólk, ekki vegna þess að
allir hafi verið neikvæðir í garð
þáttanna því það komu margir og
börðu í bakið á mér og sögðu að
þetta væri fínt hjá okkur. Mörgum
fannst við miklir karlhatarar,
fannst við fara ægilega illa með
Ella. Svo fannst sumum við fara
miklu verr með konuna hans. En
æ, við Helga vorum mikið í kven-
frelsisbrölti á þessum tíma og vor-
um að taka á þeim málum með
húmor því það finnst mér enn
vanta í þessa baráttu, að gera grín
að öllu bröltinu. Já, já, maður
lendir í því að þurfa að verja sig,
það fylgir þessari stétt. Það geng-
ur enginn að afgreiðslumanninum
í hreinsuninni á opinberum dans-
stað og fer að gera athugasemd
um illa hreinsaöan jakka, að
minnsta kosti ekki fjöldi manns,
og það er heldur ekki gert að opin-
beru efni í blöðum. Nei, maður
veröur að geta sætt sig við umtal
■ og gagnrýni og það er alltaf hópur
af fólki sem finnst ómögulegt það
sem maður er að gera. . . og fyrir
bragðið fer ég, Edda Björgvins-
dóttir, voðalega í taugarnar á ein-
hverju fólki án þess að það
kannski þekki mig nokkuð.”
Ertu þá kannski kviflin eins og tii
dæmis þegar Fastir liðir eins og
venjulega litu dagsins Ijós?
„Þetta hefur sem betur fer elst
af mér, ég er farin að sætta mig
við að sumum líkar það sem ég er
að gera og öðrum ekki og ég gleðst
alveg óskaplega þegar fólk er
ánægt með mig eins og mér heyr-
ist vera uppi á teningnum í sam-
bandi við Fasta liði. Auðvitað get-
ur enginn sagt að sér komi ekki
við hvað fólk hugsar eða segir, þaö
er bull, auðvitað sárnar manni ef
maður til dæmis fær, að því er
manni finnst, óréttmæta gagnrýni
eða bara slæma gagnrýni.”
Þá bara rís kvenfrelsisvæng-
urinn upp og lemur mann í
hausinn
Rasisti vegna Túrillu og karlhat-
ari vegna Ella. . . og Edda hefur
fengifl skammir fyrir áramótaskaup
eins og flestir sem hafa notið þess
heiðurs að fá að sjá um þætti sem
allir landsmenn bífla spenntir eftir.
Síflasta áramótaskaup var einmitt á
þeim tíma sem Edda var „mikifl í
kvenfrelsisbrölti". Hún var á lista
Kvennaframboðsins i siðustu borg-
arstjórnarkosningum. Hvafl rak þig
út i pólitík?
14 Vikan 49. tbl.