Vikan - 30.04.1992, Síða 41

þjóðina á fætur annarri. En eins og ég
sagði áðan þá er ekki lengra síðan en í
fyrravetur, að okkur var bannað að flytja
hingað Breta. í engu öðru landi í Evrópu
hefði verið reynt að banna það að fljúga
með útlenda ferðamenn í tóm hótel,
nema kannski framan af vetri í Albaníu,
- en það er ekki lengur.
Nú eru allar þjóðir að losa sig við
einokunarkerfi í loftflutningum og hvað
sem íslenskir ráðamenn vilja eða óska
þá geta þeir ekki lengur gengið gegn
þessari þróun, ef þeir vilja teljast hæfir í
samfélagi þjóðanna.
- Guðni, þú ert alinn upp i KFUM hjá
séra Friðrik, eins og þú minntist á hér
áðan. Þú hefur samt orð á þér fyrir að
vera dálítill refur í viðskiptum.
- Ég held að það séu nú aðallega
keppinautarnir sem hafa komið því orði
á. Staðreyndin er sú að ég hef lengst af
stuðlað að hagstæðum ferðum fyrir fólk
og reynt að gera þá tilbreytni og skemmt-
un sem utanlandsferðir eru að almenn-
ingseign á íslandi. Það er ekki þakkað af
öllum og oft hefur maður getað rakið alls
konar óþverraskrif í blöðum beint til
keppinautanna.
FARARSTJÓRI TIL LANDSINS HELGA
- Þú varst lengi vel fararstjóri erlendis.
Hvernig fararstjóri ertu, að eigin dómi?
Hefurðu kannski bjargað þér fyrir horn
stundum með ýkjum og smáskreytni,
eins og vill loða við leiðsögumenn?
- Ég hef aðallega verið fararstjóri á
þeim slóðum þar sem ég hef haft úr
nógu að moða að segja frá. Langflestar
ferðir mínar sem fararstjóra eru til Lands-
ins helga og Egyptalands. Sumir hafa
farið fjórum eða fimm sinnum með mér í
slíkar ferðir svo að ekki hefur því fólki
leiðst.
Auðvitað eru alltaf einhverjir sem finna
að einhverju. Ég minnist þess t.d. að eitt
sinn, þegar við áttum hljóða stund í
fæðingarkirkjunni í Betlehem, þá fannst
einum ferðafélaga mínum ég ekki segja
nógu mikið frá. Ég var að vísu búinn að
rifja upp helgi staðarins og sögu hans.
Ég benti þessum ferðalangi á banda-
rískan hóp sem var í fæðingarkirkjunni á
sama tíma. Þar var fararstjóri, sem var
að fræða fólkið um það hvað foreldrar
Jesú hefðu heitið. Ég sagðist telja að ég
þyrfti ekki að fræða mitt fólk um það!
- En manstu eftir einhverju atviki þar
sem þú hefur losað þig úr kvabbi eða
leiðindum með dæmigerðri fararstjóra-
skreytni?
- Já, ég man eftir slíku hér innanlands.
Reyndar hef ég afar sjaldan verið far-
arstjóri innanlands, en einhverju sinni
fyrir mörgum árum fór ég með útlendinga
Þingvallahringinn í leiðindaveðri. Þetta
voru Bandaríkjamenn og í hópnum var
ákaflega ágeng eldri frú sem heimtaði að
fá að sjá Heklu, hvað sem það kostaði.
Nú, í fyrsta lagi var Hekla ekki í leiðinni
og í öðru lagi var þoka. En ég benti
„Markaðurinn hér er
nefnilega svo lítill að
það borgar sig ekki
fyrir þessa stóru risa
að setja hann inn í
tölvurnar."
„Gallinn er bara só að
um leið og okkur er
bannað að fljúga,
fra'hausti til vors, þó
hækka Flugleiðir
fargjöld sín aftur."
„Það ó hins vegar ekki
að afhenda einstakl-
ingum og einokunar-
hringum úti í bæ
einkaleyfi til að flytja
fólk milli landa. Það
eru bara ótthaga-
fjötrar."
„Það er ekkert það til
í mannlífinu sem
fararstjóri mó ekki
búast við að standa
frammi fyrir."
henni á Ingólfsfjall - og hún var ákaflega
ánægð!
- Hvernig líður þér annars í starfi far-
arstjórans? Liggur þetta fyrir öllum?
- Farþegarnir eru náttúrlega ákaflega
misjafnlega skemmtilegir, eins og farar-
stjórarnir. Ég held að þeir séu margir,
sem ekki hafa gaman af því að vera far-
arstjóri. Sumt fólk mundi alls ekki njóta
sín í því starfi. Fararstjóri þarf að vera
ákaflega þolinmóður vegna þess að far-
þegar eru jafn ólíkir og þeir eru margir.
Og ef menn eru með mjög ósanngjarnar
kröfur reynir stundum á þolinmæðina. Ég
held að fararstjórar þurfi umfram allt að
vera þolinmótt fólk.
Þeir þurfa oft að leysa erfið verkefni,
jafnvel tilkynna ferðafélögum sínum
dauðsföll náinna ættingja heima á ís-
landi, standa yfir fársjúkum farþegum
sínum á erlendum sjúkrahúsum, - eða
jafnvel við dánarbeð. Það er ekkert það
til í mannlífinu sem fararstjóri má ekki
búast við að standa frammi fyrir.
ENGINN RÍKUR AF FERÐASKRIF-
STOFUREKSTRI
- Þegar maður lítur yfir feril þinn í
ferðabransanum, þar sem gengið hefur á
ýmsu, þá vaknar kannski sú spurning,
hvort þú sért fjárhættuspilari í eðli þínu,
hafir unun af að tefla djarft?
- Alls ekki, segir Guðni og er fljótur til
svars. - Það er langt frá því. Ég reyni að
gera mjög vandaðar áætlanir um alla
hluti.
- Hvernig stendur á öllum þessum
sviptingum á íslenskum ferðamarkaði?
Verða menn ríkir af ferðaskrifstofu-
rekstri?
- Nei, ég veit ekki um neinn sem hefur
orðið ríkur af honum, ekki um neinn.
Reyndar veit ég ekki hvort sviptingar eru
meiri hér en annars staðar í þessari
atvinnugrein. Það er hins vegar grund-
vallaratriði fyrir þá sem ætla að reka
ferðaskrifstofu að þekkja greinina. Þeir
verða að þekkja flutningamöguleika og
þekkja til þeirra landa sem farþegum er
stefnt til.
Hér á íslandi eru aðstæður öðruvísi en
í öðrum löndum vegna þess að ferða-
skrifstofustarfsemi er algjörlega háð loft-
flutningum, ef undan er skilin ferjan
Norræna. Og eins og kemur fram í ný-
egri samþykkt Félags íslenskra ferða-
skrifstofa hefur þróunin orðið mjög
ískyggileg á einu ári, þar sem þessi eini
aðili í loftflutningum á íslandi, sem hefur
drottnunarvald á þessu sviði, hefur varið
stórfé til að útrýma annarri ferðaskrif-
stofustarfsemi. Það er ekkert leyndarmál
að Flugleiðir hafa varið í þennan her-
kostnað á síðastliðnum sjö árum hátt á
fjórða hundrað milljónum króna eða álíka
miklu og verið er að reyna að spara í öllu
heilsugæslukerfi landsins á einu ári.
- Hvað áttu við þegar þú talar um
herkostnað?
- Það er tapreksturinn á ferðaskrifstofu
þeirra, samkvæmt yfirlýsingu þeirra
sjálfra. Nú hafa Flugleiðir ellefu ferða-
skrifstofur undir sínum hatti og hringurinn
fer að þrengjast um þá sem eftir eru.
- Hvað rekur menn áfram í ferða-
þjónustu og heldur mönnum svo föngn-
um, ef svo má segja, í þessari atvinnu-
grein?
- Það er erfitt að útskýra það. Þetta er
mjög lífrænt starf og fjölbreytilegt. Dag-
urinn er fljótur að líða. Og það er
skemmtilegt að skapa ánægjulegar
stundir fyrir fólk í ferðalögum, þegar það
tekst.
- Fjölskylda þín hefur verið með þér í
þessu, er ekki svo?
- Jú, oftast nær hafa einhverjir úr fjöl-
skyldunni verið starfandi hjá mér.
- Er hún smituð af bakteríunni?
- Ég geri ráð fyrir því, segir Guðni og
brosir breitt. - Hins vegar er þessi starf-
semi hér byggð upp allt öðruvísi en áður
í ferðaskrifstofurekstri mínum. Við byggj-
um þetta upp á lágmarksálagningu og
beinni sölu. Við erum ekki með umboðs-
mannakerfi sem heitið getur. Þetta er
bein sala og tölvuvinnsla út í gegn. Yfir
háannatímann starfa hér ellefu til tólf
manns þannig að um þúsund farþegar
fara hér í gegn á hvern starfsmann.
- Lítil yfirbygging?
- Já, og það er einmitt það sem á
stóran þátt í því að að gera þetta ódýrt.
9.TBL.1992 VIKAN 41