Vikan - 30.04.1992, Side 48

vín í heimi. „Ég á nokkrar heil-
ar flöskur af þessu og nokkrar
hálfflöskur en þær eru ágætar
þegar maöur er aö fá sér aö
smakka því aö það er ekki gott
að geyma vín lengi í opnum
flöskum. Þegar súrefni kemst
aö víninu veröa ákveðin efna-
hvörf í því og slíkt hefur ekki
góö áhrif. Vínið veröur greini-
lega verra, sérstaklega rauö-
vín vegna þess aö það inni-
heldur fleiri efni en hvítvín. I
rauninni eru rauöu vínin bara
hvítvín meö aukaefnum, djús-
inn er alltaf glær og það er
hægt aö gera hvítt rauðvín
meö því aö kreista bara saf-
ann úr rauðu berjunum. Hins
vegar fara hýðið og stilkarnir
meö í gerjunina þegar veriö er
aö búa til rauðvín og þess
vegna fá þau rauða litinn. Til
dæmis eru alvöru kampavín
búin til aö tveimur þriðju hlut-
um úr rauðum berjum.
Hvernig er svo þessi vín-
skóli kominn til? „Okkurfannst
hugmyndin góö og þegar
maöur kann að meta gott vín
þá líður manni svo vel, út af
þessu víni og því aö drekka
það. Upplifunin er svo góð og
þess vegna er sjálfsagt að
hleypa fleirum inn í þessa
veröld.
Síöan vantar auðvitað meiri
vínmenningu á íslandi og hluti
af því er aö smakka vin kerfis-
bundið, athuga þætti eins og
útlit, bragö, lykt, sýru, tannín
og svo framvegis," svarar Ein-
ar og upp úr kafinu kemur að
hann er meðlimur í vínklúbbi
ásamt fleiri vináhugamönnum.
Þar koma menn saman og
smakka vín sem einhver hefur
komiö meö heim erlendis frá,
ræða um það og velta fyrir sér
kostum þess og göllum. Hvaö
um franskbrauðið sem smakk-
arar hafa verið að maula milli
tegunda? „Ég er ekki sérlega
hrifinn af því vegna þess að
það er ákveðin gildra. Þetta er
eins og maltið og appelsínið á
jólunum. Þegar maður var lítill
þambaði maður það villt og
galið en hafði síðan ekki lyst á
matnum. Þetta með fransk-
brauðið finnst mér mjög
svipað, mér finnst það trufla
löngunina í vínið. Þetta er
samt tíðkað víða við vín-
smökkun sem viðurkennd að-
ferð til aö hreinsa munninn.
Mér finnst sjálfum betra að
drekka bara vatn milli vínteg-
unda.“
STROKLEÐUR Á VÍN
Einar drekkur reyndar helst
bjór með mjög krydduðum mat
vegna þess að gott vín ber
skarðan hlut frá borði í viður-
eign við mat, sérstaklega mik-
ið kryddaðan. „Matur virkar
stundum eins og strokleður á
vínið og eins er það með osta.
Þess vegna drekk ég mjög
góð vín ein sér, þannig eru
þau best. Vín með skrúfuðum
tappa og kassavín eru alls
ekki gefin út fyrir að vera nein
eðalvíh en þau geta verið
ágæt með mat. Kassavínin
eru líka sniðug að því leyti að
innan í kassanum eru vínin í
pokum sem fylgja vökvanum
eftir því sem minna verður eftir
í þeim. Þannig er komið í veg
fyrir að súrefni komist í of mikl-
um mæli að víninu. Þess
vegna er hægt að geyma
kassavín í töluverðan tíma án
þess að það skemmist, þó
búið sé að opna umbúðirnar,
ef maður nennir að drekka
það.“
Eðalvín þurfa í langflestum
tilvikum að uppfylla ákveðnar
kröfur sem opinberir aðilar
setja sem skilyrði fyrir því að
vínframleiðandinn geti kallað
vöruna eitthvað ákveðið. Þar
með hefur hann samþykkt
ákveðna meðferð og reglur
varðandi framleiðsluna sem
gerir það að verkum að vínið
verður undantekningalítið
gott. „Til dæmis hefur Chat-
eau Neuf- du-Pape leyfi til aö
nota allt að þrettán tegundir af
vínberjum í blöndu, það verð-
ur að vera framleitt á ákveðn-
um stað í Frakklandi, hafa
vissa alkóhólprósentu, upp-
fylla ákveðnar gæðakröfur og
vera úr ákveðinni eða ákveðn-
um berjategundum frá þessu
tiltekna svæði.
Ýmis önnur vín, sem geta
verið óskaplega góð, eru
stundum úr ólöglegum vín-
berjum og því verður fram-
leiðandinn að nota eitthvert
óvirðulegt nafn á vínið eða
bara borðvín þrátt fyrir að vín-
ið sé orðið eitt dýrasta og
besta vín landsins. Síðan er
alltaf ákveðin áhætta fólgin í
vínberjaræktinni. Maður vill fá
berin sem þroskuðust en á
þau má ekki rigna mjög mikið
rétt áður en þau eru tínd
vegna þess aö þá verða þau
of safamikil og þar af leiðandi
bragðlítil."
VÍN ERU LJÓSFÆLIN
Við vindum okkur úr hvítum
og rauðum yfir í púrtvín sem
sum eiga að verða fín ár-
gangsvín og eru tekin og sett í
tunnur þar sem þau eru
geymd í um það bil tvö ár.
„Þeim er síðan tappað á
flöskur, þær lagðar á hliðina
og málað með kalkpensli yfir til
að sýnt sé að flöskurnar hafi
ekkert verið hreyfðar á
geymslutímanum. Þessi vín
eru oft ekki tilbúin til neyslu fyrr
en eftir tólf til tuttugu ár. Þegar
safinn er settur í tunnurnar,
sem oftast eru úr eik, er hann
biksvartur en eikin dregur til
sín litinn úr víninu þannig að
það lýsist. Vínið þroskast líka
vel í tunnunum því það andar
ágætlega í gegnum þær,“
segir Einar og bætir við að vín
séu yfirleitt Ijósfælin og því sé
gott að geyma þau á myrkum
stað.
Hann segir það yfirleitt ekki
vera úrslitaatriði að láta vínin
anda áður en þeirra er neytt,
með því að opna flöskurnar,
þó að stundum geti verið gott
að viðra ung og lítið þroskuð
vín smástund. Þetta segir
hann best að gera meö því að
hella víninu yfir í karöflu vegna
þess hve lítið yfirborð hefur
aðgang að súrefni meðan vín-
ið er í flöskunni. Vín er einnig
gott að láta liggja sem minnst
hreyfð vegna þess að hristing-
urinn hefur þau áhrif að hann
flýtir fyrir þroska vínsins. Með
aldrinum gufar vínið smám
saman upp, jafnvel ( gegnum
tappa og innsigli. Þetta sýnir
Einar með því að benda á
þrjátíu ára gamla vínflösku úr
safni sínu en í henni hefuryfir-
borðið lækkað nokkuð.
ALLTOF DÝRT
Einar segir Áfengis- og
tóbaksverslun ríkisins hafa
farið mjög skánandi í víninn-
flutningi og þar fari sérlistinn
fremstur í flokki. Einnig séu
veitingastaðirnir farnir að taka
við sér í framboði á vínum.
„En ég held að þessir staðir
ættu að leggja minna á vinin
hjá sér og geta þá boðið góð
vín á viðráðanlegu verði. Þeir
þyrftu að vísu að liggja með
stærri lager sem er nokkuð
dýrt en engu að síður betra en
að vera með vín á lista sem
síðan er ekki til eða það er svo
dýrt að enginn hefur efni á að
kaupa það.“
Að lokum, vínskólinn. Hann
byggist á grunnnámskeiði sem
sýnirfólki fram á um hvað mál-
ið snýst þannig að það geti tal-
að um vínin sem það er að
drekka, ekki bara hvort vínið
er gott eða vont. „Ekki eins og
með manninn sem sagði við
konuna sína rétt áður en þau
giftu sig: Ég elska þig og þá er
það útrætt mál!“ segir Einar og
hlær við. „Það eru ákveðin
atriði sem leitað er að í víninu
og síðan er hverjum og einum
látið eftir að túlka fyrir sig.
Þá eru þetta yfirleitt frekar góð
vín sem málin snúast um
vegna þess að ódýr og lítt góð
fín eru ekki þess virði að þeim
sé lýst fjálglega, þau hafa bara
ekki burði til þess. Vínin verða
að búa yfir ákveðnum eigin-
leikum og gæðum." Hvað um
skemmdir f vínum? „Vínskól-
inn hefur reyndar staðið sig
mjög vel í þessu efni vegna
þess að fyrsta vínið, sem opn-
að var á fyrsta námskeiðinu,
var myglað. Þetta notuðum við
óspart okkur til framdráttar.
GRUGGUG EÐALVÍN
Við reynum að leiðbeina
fólki um hvað það er sem leita
á að í víninu, skemmdum og
aukaefnum eins og ediki, aset-
oni og gruggi þó að eðalvín
geti verið grugguð í sumum til-
vikum og svo framvegis," seg-
ir Einar og bætir við að best sé
að smakka í hverri flösku sem
opnuð er, til dæmis á veitinga-
stöðum, vegna þess að fólk sé
að smakka vínið í flöskunni,
ekki tegundina. Hafi fólk pant-
að vín sem ekki er gott en allt
í lagi með það þá er það sök
þess sem pantar. „En maður
pantar aldrei myglað vín,“
segir Einar.
Einar segir allt of lítið vera
um að konursæki námskeiðin,
sérstaklega vegna þess að
hann telur þær jafnvel betri
smakkara en karla. „Já, ég
held að þær séu betri í að
finna mun á kryddbragði til
dæmis í mat og þær séu því
betri I því að greina ýmis til-
brigði bragðs af vínurn." Hvað
sem því líður er Ijóst aö vín-
áhugi Islendinga fer vaxandi,
þroski vína, aldur og gæði hef-
ur sífellt meira að segja þegar
kemur að viðskiptum við Ríkið
og það er Ijóst að meiri mennt-
un kallar á meiri kröfur, á
hvaða sviði sem er, líka í
vínum. □
LAUSN SÍÐUSTU GÁTU
+ + + + + + + + + + A + + + + F + F
+ + + + + + + HANN + ER + LEA
+ + + + + + + AFÆTUR + BYGG
+ + + + + + + LL + INNLEGGN
+ + + + + + + LENGDA + RISI
+ + + +.'+ + + MINN + + ÖSLAR
+ KÁPAN + ÆT + AF + SÝLL +
+ AK+POSLUSPIL + N + LA
UNNAR + MARKAD + VISIN
+ NÝR1KI + + ÆTLA + LO + G
+ S + FLANDUR + UPPELDI
EKKI + SKATTANA + GLAS
EIK+STAÐA+UG.LAA+ST
+ + ÓSKA + UN + GULL + Á + +
LEKTORAR+PAR + TENGI
+ RAUD + F + SOS + E+ +ÆRA
+ + R + AFTAN+TELFÁCÆT
+ HANNYRDA + EINLIDHA
+ 0 + EIKA+PEI3AÆ + UN +
ANNARS + DAFNA + MERI N
+ + + + + TÁI + + + + KUL + + A
SNÁF A + TÖLFUNUM+AGG
LOTIR + ÓRAR + AR + SURG
+ + EKKI FAGURGRÆN + EI
GALTANA + AMLA + F Ö L I D
K V E N S K Ö R U H G U Rl + T Ó N A
48 VIKAN 9. TBL. 1992