Menntamál - 01.08.1935, Blaðsíða 43

MENNTAMÁL
121
börnum, sem ekkert sérstakt er að. Þetta hefir verið mjög mis-
ráðið og öllum hlutaðeigöndum skaðlegt, börnum, foreldrum, vanda-
mönnum og kennurum. Kennarar hafa séð vandkvæðin og fundið
mest til þeirra. Þeir liafa kvartað undan þessari tilhögun, en enga
áheyrn fengið hjá yfirmönnum sinum. Engar endurbætur hafa
enn verið gerðar, sem komið hafa að verulegum notum og una
mætti við í framtíð. Hefir fram að þessu aðeins verið leitast
við að bæta úr brýnustu stundarþörfum með skyndi-tilhögun.
Foreldrum er einnig ljóst, að siðprúð börn og siðlítil börn eiga
ekki að vera saman. Forstöðumenn skólanna og kennarar kann-
ast vel við þær óskir vandamanna barnanna, að láta börnin
þeirra vera með góðum böraum. Og þeir kannast einnig við upp-
gjöf ráðamanna harnanna, er lýsir sér i þessum orðum og því-
líkum: „Það ræðst ekkert við barnið heima, við erum í algerð-
um vandræðum með það. Barnið má ekki i sollinum vera. Það
væri ef til vill reynandi að koma því upp í sveit. En það vill
enginn hafa það, og sízt til lengdar.“ Og það hefir komið fyrir,
að vandræðabörnin hafa verið rekin úr almennu skólunum, án
þess að sjá þeim fyrir noklcurum verustöðum. Allar dyr uppeldis-
stofnana hafa verið þeim lokaðar, og þau hafa fengið betra næði
en áður að dansa i sollinum. Vandamenn þeirra, ef nokkurir
voru, stóðu ráðþrota.
Þetta má ekki viðgangast lengur. Vanþroska börnin má e k k i
reka út á gaddinn.
„Einu og beztu lirræðin eru, að koma þeim upp í sveit,“ segja
ýmsir forráðamenn. En nú er það takmarkað, hve mörgum börn-
um er liægt að koma fyrir í sveitunum, á úrvalsheimili. Og
séu börnin verulega vanþroskuð, þá er ekki eftirsóknarvert fyrir
heimilin að taka þau börn i fóstur, og allra sízt, ef börn eru
fyrir á heimilunum.
Nú spyrja menn: Hverjir eiga að dæma um, hvaða börn séu
vandræðabörn eða svo vanþroska, að taka þurfi úr hópi ann-
ara barna? Því er fljótsvarað. Það gera fyrst og fremst kenn-
arar, vandamenn, læknar og löggæzlumenn.
Ekki verður deilt um það, að siðprúð börn hafa illt af þvi
að vera með illa siðuðum börnum. Og vanþroskuðu börnin þarfn-
ast að vera sér. Þau þurfa annað námsefni og aðra meðferð.
Þeir menn eru til, sem telja það ekki mannúðlegt að einangra
þessi vangæfu börn. En þeir menn misskilja það, sem verið er
að gera. Þeir telja, að verið sé að hegna barninu. Og þeir gleyma,
að ekki er hægt að komast hjá þvi, að barnið verði þess vart,
að það er öðruvísi en önnur börn. Það veit, hvers vegna það