Menntamál - 01.10.1949, Page 15

Menntamál - 01.10.1949, Page 15
MENNTAMÁL 73 leg og nýbreytni. Hér hefst síðari hlutinn á samhljóðum. — En þetta virðist á reiki, ef síðari hlutinn hefst á sérhljóði. Þannig er ýmist ritað nýár eða nýjár, en aftur jafnan hey- annir. — Nú vel ég þann kostinn að rita nýár. Hvers vegna má ég þá ekki eins rita nýung, þó að þar sé um afleiðslu en ekki samsetningu að ræða? Ég skil ekki ástæðuna til þess. En því hefi ég tekið eftir, að málfræðingarnir eru fastheldnir á j í þessu orði. „Spyr sá, sem ekki veit?“ 3. í þriðja liðnum að framan á ég einkum við þessi at- riði: Ruglingur er á rithætti allmargra orða, sem auðvelt virðist að fá samræmi í. Svo er um sterku sagnirnar með hljóðskiftunum í, ei, i. — Væri nokkuð á móti því að rita þær allar með þessum hljóðtáknum? Eina afbrigðið mundi þá verða Ih. þát. af sögninni að bíða, hafi beðið, sam- kvæmt málvenju. — Við þessa reglu félli niður að rita sum- ar þátíðarmyndir sagnanna með é, svo sem hné, sé og sté; sama gildir um vék (flt. vékum eða vikum), sem þá yrði að víkja fyrir veik — vikum. En algengt er að nota þessar myndir sitt á hvað. Þó segir enginn eða skrifar svíkja — svék, heldur ætíð sveik. — Sama máli gegnir um svo nefnd- ar ri-sagnir. í þátíð þeirra mætti é gjarnan hverfa úr sög- unni, en e koma ætíð í staðinn. — Þessar þátíðarmyndir með ei í fyrnefndu sögnunum og e í hinum síðarnefndu eru svo almennt notaðar í ræðu og riti, að ekki virðist vandamál að fá þær festar í sessi. 4. Fjórða atriðið í athugunum mínum hér að framan er um notkun z í rituðu máli. Skilst mér, að reglurnar í því efni séu erfiðari en svo, að ætla megi almenningi að læra þær til hlítar. M. F. telur þær í áðurnefndri ritgerð eigi vandlærðar og færir nokkur rök að því. — En ég hygg, að réttara væri að slá þar af kröfunum um samræmi og nákvæma miðun stofna og fækka þar með orðum og beygingarmyndum, er rita skal með z, tz og ðz. — En til þess að gera ritháttinn

x

Menntamál

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Menntamál
https://timarit.is/publication/376

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.