Skírnir - 01.04.1917, Síða 67

174
Jón Stefánsson.
[Skirnir
Af því sem nú er sagt má ljóst verða, að skáld'
skapar- og ritsmíðaefnið var eðlilegur
ávöxtur sálareinkunna hans og skoðana.
Engin tilviljun að honum varð helzt fyrir
að gerast málsvari olnbogabarnanna, í
víðustu merkingu þess orðs; þeirra, sem
verða að fara á mis við svonefnd gæði
lífsins — auð og metorð —; hinna, sem al-
menningsálitið og rótgrónar laga- og
þjóðarvenjur sparka í og banna að lifa
'samkvæmt helgustu tilfinningum sínum
ogskoðunum; og síðast en ekki sízt dýr-
anna, sem ekki geta borið hönd fyrir höfuð
sér og verst verða úti gegn hörku og
mannúðarskorti. Enda mun liann hafa gert meira
en flestir aðrir hér á landi til að sýna, að þau eru gædd
sál og tilfinningu eins og mennirnir. Mun það oft hafa
snert hann mest, skyldleiki með augnaeldi og viðkvæmni
góðhestsins, og tilliti og næmleik eigandans, sem unnast
liugástum.
-----Eg var nágranni Jóns Stefánssonar frá því eg
man fyrst eftir mér, og naut margra skemti- og viðræðu-
funda hjá honum um skáldskap og bókmentir. Hann
hafði líka sérstakt lag og lipurð á frásögn fornra og nýrra
atburða, og kunni ógrynni af því, sem laðaði athvgli ungl-
inganna. Hitt spilti ekki, þó blandað væri gletni og gam-
ansemi saman við. Iiittumst oft við hjástöðu sauðfjár á
vetrum; hafði liann þá jafnan talshætti fornmanna á hrað-
bergi, en áhugamál og hugsjónir nútíðarritliöfunda log-
andi í barmi.
Þegar um fornmenn var talað, virtist mér honum
taka sárast til Gísla Súrssonar og annara listum búinna
göfugmenna, sem örlögin léku sárast. Dáðist að mannvitir
eldi og ástargöfgi í örlagaþáttum Eddukviðanna, sem nafn-
lausu snillingarnir ófu úr aldaranda og trúarhugmyndum
þess tíma. Taldk snillinga nútímailS naumast ná lengra í
því efni.