Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.04.1917, Síða 90

Skírnir - 01.04.1917, Síða 90
Skírnir] Kitfregnir. 197" skildar fyrir það að hafa snúizt að þessu efni, þótt um stuttan þátt mikils efnis só að ræða. Islandica VIII. An Icelandic satire (Lof lýginnar). Written at the beginning of the eigliteenth century by Þor- leifur Ilalldórsson. Edited with an introduction and appendix by Halldór Herniannsson. Ithaca, N. Y. 1915 8vo. (6+) XIX + 54 bls. ( + 2 bls., leiðr.). Þetta rit hnígur að því leyti á sömu sveif sem VII. bindi í I s 1 a n d i c a-safninu, að hér er ekki um bókfræðilega skrá að ræða, heldur um útgáfu rits, er tekur til meðferðar viðfangsefni, sem að nokkuru leyti má teljast vera af útlendum rótum runnið. llinn heimskunni lærdómsmaður Erasmus, sem löngum er kendur við Rotterdam, hefir samið rit, sem nefnt er M o r i æ E n- comiurn (lof heimskunnar), ádeilurit, sem svo mjög var frægt á fyrri öldum, að út kom það 40 sinnum frá því árið 1511, er það var fyrst gefið út, til dauðadags Erasmusar (árið 1536). Er þar einkum veitzt að klerkum, en þó yfirleitt að öllu því, er Erasmusi þótti miður fara í líferni mauua og háttsemi og þjóðfólagsskipun. Orðin eru lögð í munn fífli, og het'ir Erasmus gert það með vilja, til þess að menn og stéttir manna, er hann veittist að, skyldu síður amast við ritinu. Ritið lásu allar stóttir og jafnvel páfarnir sjálfir, en þó var það loks banuað til lesturs kaþólskum mönnum, eu eigi fyrr en hór um bil fimmtigi árum eftir útgáfu þess í fyrsta sinn. En þá var rit þetta komið á ymsar tungur og margs konar stæl- ingar af því geiðar og útgefnar. A norrænar tuugur er þetta rit Þorleifs Halldórssonar, sem nú er hór prentað i fyrsta sinn, hin elzta stæling á þessu riti Er- asmusar. Þorleifur þessi var fæddur í Dysjum á Álptanesi, líklega ar'ð 1683, lítilla manna. Jón Þorkelsson Vídalín varð prestur í Görðum á Álptanesi árið 1696, og veitti þá athygli gáfum drengs- ius og sagði honum til ókeypis. En er Jón Vídalín fór frá Görðum að Skálholti, til aðstoðar Þórði biskupi Þorlákssyni árið eftir (1697), bað hann eftirmann sinn, síra Ólaf Pétursson, fyrir drenginn, og veitti gíra Ólafur honum tilsögn, til þess er hann komst í Skál- holtsskóla, en þaðan útskrifaðist Þorleifur eftir tveggja ára dvöl árið 1700. Eftir þetta hafði Þorleifur ofan af fyrir sór með kenslu um hrið. En árið 1703 fór hann utan með tilstyrk Jóns biskups Vídalíns. Var hann lengi í bafi og samdi þá rit það, er hór birt- ist, raunar þá á latínu (Mendacii Encomium), en sneri því síðar á.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119

x

Skírnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.