Skírnir

Volume

Skírnir - 01.04.1917, Page 97

Skírnir - 01.04.1917, Page 97
204 Ritfregnir. [Skírnir rannsóknar það atriði, hvort prentsmiðjur hafi verið tvær samtímia- hér á landi á fyrra hluta biskupsdóms Guðbrands biskups Þor~ lákssonar, prentsmiðjan á Núpufelli (gamla prentsmiðjan frá síra Jóni Mattíassyni) og ný prentsmiðja á Hólum, keypt frá útlöndum af Guðbrandi biskupi, eða prentsmiðjan hafi að eins verið ein, hin gamla prentsmiðja, aukin að letri og prenttækjum af Guðbrandi biskupi. Eldri höfundar, sem ritað hafa um þetta efni, síra Gunnar Pálsson (í Typographia Islandica, handrit- i bókhlöðu konungs í Kaupmannahöfn, sem höf. hefir notað, en einnig er til hér í Landsbókasafni, Lbs. 75, fol.), og eftir honum Jón Borgf irðingur (( Söguágrip um prentsmiðjur og prentara á Islandi, Rv. 1867) eru þeirrar skoðunar, að prentsmiðjurnar hafi verið tvær, frá því að Jón prentari Jónsson fekk prentsmiðjuleyfið og umráð Núpufells hjá konungi (1578) til 1593. Byggja þeir mest á þeim ummælum síra Arngríme Jónssonar í Crymogæa, sem höf. tilfærir neðanmáls á bls, VII. En höf. tekur það réttilega fram, að orð síra Arngríms um þetta eru svo óákveðin, að í rauniuni verður harðla Htið á þeim bygt um þetta atriði. Nú mun mega telja örugt, að á árunum 1578—1588 er engin bók prentuð á Núpufelli, heldur er alt prent* aö á Hólum, sem prentað er hór á landi um þetta árabil, og má því telja vafah'tið, að engin prentsmiðja hefir verið á Núpufelli um þann tíma. Hitt höfum vór svart á hvítu, að sálmabók er prentuð á H ó 1 u m árið 1589 og sama ár eru prentuð á N ú p u f e 11 i Summaria yfer þad Nyia Testamentid. Þetta verður tæplega skýrt á annan veg en þann, að annaðhvort hafi prentsmiðjan verið flutt frá Hólum til Núpufells þetta ár, eða að prentsmiðjurn' ar hafi verið tvær þetta ár og nokkurn tíma á eftir (til 1591 eða 1593—1594). Höf. kemst að þeirri niðurstöðu, að prentsmiðjan muni hafa verið flutt til Núpufells þetta ár (1589) og að hún hafi’ verið þar til 1593, en það ár er víst, að lokið er með öllu sögu Núpufells í bókmentum landsins á þessum öldum. Það er margt, sem mælir með þessari skoðun höf. Fyrst og fremst það, að eng- inn munur virðist ver.t á letri Núpufells-bóka og bóka, sem áður höfðu verið prentaðar á Hólum. í öbru lagi er það undarlegt, að Guðbrandur biskup skuli láta prenta á Núpufelli S u m m a r i a- yfer þad Nyia (1589) og Gamla (1591) T e s t a’m e n t i d r ef hann hefir sjálfur haft á stólnum aðra prentsmiðju við höndinar enda Guðbrandur biskup að allra dómi svo hagsýnn, að tæplega- mundi hafa lagt í þann kostnað, sem óþarfur virðist með öllu, að halda-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119

x

Skírnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.