Í uppnámi - 24.12.1901, Blaðsíða 23

91
á leikinn. 1*4 er önnur mynd eigi minna þekkt, þó alveg gagnstæð
hinni fyrri og hennar þunga alvöruhlæ, eptir þýzka málarann
P. Hasenclevee og heitir líka “Die Schachspieler;” þar hallar sigur-
vegarinn ser aptur á hak í stól sínum með ánægjusvip og sigri hrósandi,
en mótleikandinn situr gagnvart honum niðurlútur og utan við sig
af ósigrinum; en skop og gaman skín út úr andliti áhorfendanna.
En fremst af skákmyndum stendur þó málverk Meissonier’s “Le
Joueur d’Échecs” (1863), er sýnir tvo taflmenn við skákborðið, allt
gjört þar með þeirri frábæru nákvæmni, sem þessum fræga málara var
svo eiginleg. Ef öllum skákmyndum væri safnað saman, yrði það
allstórt safn. Með þessum framleiðslum pentilsins má telja það sem
kallað er “lifandi skák” þ. e. tafl á mjög stóru borði, sem er afmarkað
annaðhvort á jörðina eða á salsgólfi, og teflt er með lifandi mönnum
klæddum í viðeigandi búninga. Slíkt er opt fagurt ásýndum og því
áður tíðkað sem hirðskemmtum, en nú er það opt gjört víða við ýms
hátíðleg tækifæri.
Ein eða tvær skrár yfir skákrit komu út á Þýzkalandi á 17. öld,
og á 18. öld birti hinn frægi Gotthold Ephraim Lessing í sínum
“Kollektaneen” (1790) skýrslu um skákbækur í bókasafninu í Wolfen-
búttel, en þar var liann bókavörður og hafði skákhöfundurinn August
liertogi stofnsett það safn. Hinn enski rithöfundur Madden átti “margar
mjög fágætar og skrítnar skákbækur” og er listi yfir þær í uppboðs-
skránni yfir bókasafn hans (1873), er það var selt. í bókaskránni
yfir skáksafn George Walker’s (1874) voru 314 númer. Þá var
nokkuð meira (473 númer) í upphoðsskránni yfir bókasafn White-
man’s, er var ameríkanskur að ætt en bjó á Englandi; var það selt
sama árið. Onnur skákbókasöfn, sem prentaðar bókaskrár eru til yíir,
voru safn George Allen’s prófessors við háskólann í Pennsylvaníu
(1878), er á þeim tímum var hið stærsta í Ameríku og hæjar-
bókasafnið í Philadelphíu keypti, og safn von der Lasa’s (1857 og
1876), sem er afbragðssafn, hið bezta sem til hefur verið í Európu
og er það enn í liöndum ættmanna lians. Arið 1848 gaf hinn kunni
bókfræðingur Eduard Maria Oettinger út “Bibliotheca Shahiludii,”
sem var aðalleiðarvísir í skákbókmenntunum þar til Anton Schmid,
yfirbókavörður við keisaralega bókasafnið í Wien, gaf út “Litteratur
des Scbachspiels” (1847), mikið rit og merkilegt. Litla “Bibliotheca
Scaccariana” lét Trúbner bóksali prenta árið 1861 og voru í henni
nm 700 stuttir titlar á bókum, sem skáksafnari einn óskaði til kaups.
En nú koma rit van der Linde’s til sögunnar og taka þau öllum hinum
íram; hann ritaði með hinni mestu nákvæmni upp fulla, titla allra
skákrita og birti þá í “Gescliichte und Ijitteratur des Schachspiels,”
en þar að auki lét hann prenta stutt-titla skrá yfir sitt eigið bókasafn