Í uppnámi - 24.12.1901, Blaðsíða 22

Í uppnámi - 24.12.1901, Blaðsíða 22
90 einkum fyrir riddarastökkinu, verður að nægja að nefna menn eins og L. Euler (1759), C. A. Collini (1773), T. Ciccolini (1836), Libri (1842), C. F. Jaenisch (1862—1863), S. S. Haldeman (1864) og P. Volmcelli (1850). Það á varla við í stuttri ritgjörð eins og þessari að minnast á nokkurn þeirra manna, er hafa fundið upp eða lýst þeim töflum, er líkjast meira eða minna skák — “Schachabarten” sem Þjóóveijar kalla; og ekki heldur er rúm til þess að gefa jafnvel stuttan lista yfir þá sem ritað hafa um damm, sem líka hefur “Ab- arten,” meðal annara “hinn pólska damm,” sem mikið hefur verið tíðkaður á Frakklandi og Hollandi. Rit um damm koma fyrst fram á Spáni, birtust þar þrjár handbækur fyrir lok 16. aldar, en í engu landi hafa á seinni tímum jafnmargar bækur sérstaklega um hann komið út eins og á Skotlandi. Skáldið Vida hefur auk óteljandi þýðenda líka átt stælendur og eptirmenn, svo sem Italana G. Ducchi (1586), G. Marino (1623) og F. Ansidei (1865); Franzmennina A. G. G. Cerutti (1770), J. J. Th. Roman (1807), Méry (1836); Englendingana Sir William Jones (1763) og A. C. S. d’Arblay (1836); Þjóðverjana Jac. Balde (1643), K. W. Rammler (1753) og N. N. Fischer (1797) og Pólverjann Jan Kochanowsky (1611). En hið elzta skákkvæði, ef leggja má trúnað á hina tilgreindu höfundmennsku, er kvæði það sem eignað er hinum spænska Gyðingi, Abraham ibn Esra, sem dó um 1167; og það eru nokkur önnur kvæði um skák til á sama máli og vitnar Steinschneider í þau í sinni ágætu ritgjörð “Schach bei den Juden” (1874). Ef öllum smærri skákkvæðum væri safnað saman, mundu þau fylla mörg bindi. Mesti fjöldi af þeim er ritaður á öllum nútíðarmálum og það jafnvel á Asíumálum. Þá voru og margar skáksögur samdar á síðustu öld og eru ef til vill hinar beztu þeirra á ensku og finnast í ritsöfnum eins og Agnel’s “Chess for Winter Evenings” (New York 1848), Walker’s “Chess and Chess-Players” (1850) og minningarriti Kennedy’s “Waifs and Strays” (1862), en auk þess eru allskyns sögur í skáktímaritum hvers lands og svo á víð og dreif í almanökum og ársritum. Klassiskar eru hins vegar hin ítalska saga eptir Sacchetti (1400), og hin þýzka saga “Anastasia und das Schach- spiel” eptir W. Heinse (1803). Af skákleikritum eru tvö frægust, “A Game of Chess” (1624) eptir Thomas Middleton, samtíðarmann Shakespeare’s , og “La scaccaide” (1612) eptir hinn ítalska skák- höfund Salyio. Listin hefur og opt verið tekin í þjónustu skáktafisins og má sem dæmi þess nefna liina frægu mynd eptir Retzsch, “Die Schach- spieler” (1835), þar sem ungur maður er að tefia við djöfulinn og skákmennirnir, sem þeir tefla með, eru lestirnir og dyggðirnar, en verndarengill mannsins stendur við hlið hans og horfir döprum augurn J
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122

x

Í uppnámi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Í uppnámi
https://timarit.is/publication/436

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.