Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1925, Side 36

258
Einar H. Kvaran:
IÐUNN
illræðismenn, að aðalnauðsyn þjóðarinnar sé sú, að fá
tekið í lurginn á þeim. Þar standi eg og mínir líkar
aðallega sem þrándar í götu. Við höfum fengið lífsskoð-
un almenningsstil þess að stefna alla að vorkunnsemi. 1
þessu skálkaskjóli fremji menn sínar illgerðir. Og að
þessu séu meiri brögð hér en nokkurstaðar annarstaðar.
Hér sé ekki hróflað við því, sem annarstaðar mundi
valda þungri hegningu.
Eg held ekki, að þetta sé »djúphugsaðra« en annað í
ritgerð prófessorsins. Eg veit ekki, hve mikil brögð eru
að lagabrotum hér á landi. Eg hefi ekki átt kost á, eða
þá lagst undir höfuð, að rannsaka það mál. Eg hefi haft
annað fyrir stafni. Og hviksögur um það efni met eg
einskis. En þó að eg vissi, að mikið væri um lagabrot,
þá væri eg ekki að sjálfsögðu sannfærður um, að það
slafaði af refsingaskorti. Eg hugsa til Bandaríkjanna. Þar
er nú svo mikið af glæpum, að þjóðina hryllir við. Eg
las í einu merku Bandaríkjablaði rétt áður en eg fór úr
Vesturheimi í haust, að ekki verði með réttu sagt, að
nú gangi glæpaalda yfir Bandaríkin; það sé flóð (inun-
dation). Morðin ein samsvara 10 morðum á Islandi á
ári, eftir því sem eg sá einhverstaðar. Ekki er þetta fyrir
vorkunnsemi eða refsingaskort. Glæpamennirnir eru líf-
látnir, ef í þá næst. Og almenningur manna stendur á
öndinni eftir því að fá illræðismönnunum refsað.
Að hinu leytinu gengi eg ekki að því vísu, að vorkunn-
semi væri um að kenna, þó að svo reyndist, sem eg
veit ekkert um, að hér væri minna um refsingar en
annarstaðar. Til þess geta verið alt aðrar ástæður.
Eg efast ekki um, að þjóðfélögin hafa rétt til þess að
verja sig gegn lagabrotum — með refsingum, ef það
verður ekki gert með öðrum hætti. En hreinskilnislega
skal eg við það kannast, að eg ber þær ekki mjög inni-