Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1925, Blaðsíða 91
IÐUNN
Ritsjá.
313
þessu skýra og ítarlega Yfirkti yí>r kirkjusöguna út af fyrir sig, og
má þó búast við að enn meiri fengur verði í síðara bindinu, þvt
að sá tími er allur minna rannsakaður og ógreiðari aðgöngu en
hinn.
Aðra bók í guðfræðivísindum má hér nefna, ný komna bók eftir
próf. Sig. P. Sívertsen er hann nefnir Fimm höfuðjátningar
evang. lút. kirkjunnar, með greinargjörð um uppruna þeirra. Þessar
5 játningar eru: Postullega trúarjátningin, Níkeujátningin, Aþana-
síusarjátningin, Ágsborgarjátningin og fræði Lúthers minni. Sumar
játningarnar eru hér prentaðar í útleggingum frá ýmsum tímum og
fræðin eru hér í fyrsta sinni prentuð á íslenzlut í heild sinni. —
Inngangarnir að ritunum eru mjög skýrir og fróðlegir, einkum um
postullegu trúarjátninguna, og öll ber bókin vitni um vandvirkni og
frjálslyndi höfundarins. Var það verulega þarft verk að gefa mönn-
um kost á, að sjá hér og kynnast þessum merkilegu ritum og gefa
leiðbeiningar við lestur þeirra.
Hrynjandi íslenzkrar tungu eftir Sig. Kristófer Pétursson
er enn ein fræðibókin. sem hér er að minnast. Skal Iðunn játa,
að hún treyslir sér alls ekki til að dæma rökvíslega um þau fræði,
en víst er það, að hver sem Ies hlýtur að undrast, hve yfirgrips-
miklunt lærdómi höf. hefir safnað, og hve djarfar ályktanir hans
eru. Hefði vafalaust mátt búast við harðri sókn á þessari braut ef
höf. hefði lengur við notið, en hann er nú andaður, eins og Ies-
endum Iðunnar mun kunnugt.
Tvær bækur má hér minnast á, sem telja verður deilurit: ]afn-
aðarstefnur eftir Sigurð Þórólfsson og Kaþólsk viðhorf eftir
Halldór Kiljan Laxness. Er bók Sigurðar sögulegs efnis, fjörlega
rituð á köflum, en vantar nákvæmni og vandvirkni, og dómarnir
víða nokkuð hvafskeytlegir. Bók Laxness er áköf vörn fyrir ka-
þólska kirkju, víða vel skrifuð en ókrítisk mjög, eins og ef til vill
má vænta af slíku riti, og að því leyti ekki ósantboðin því riti
sem hún er stíluð gegn.
Þá hefir Iðunn hér eitt bindi af sögum eflir Jón Sveinsson,
Sðlskinsdagar, og hafa þeir þýtt Freysteinn Qunnarsson mest
og Magnús jónsson eina söguna. Þarf ekki að segja lesendum
Iðunnar neitt um ]ón Sveinsson og bækur hans. Þær eru orðnar
svo alþektar. Onnur falleg bók er hér og, sem nefna mætti í sömu
andránni, Manndáð eftir C. Wagner þann sama, sem ritaði „Ein-
falt líf“, er út kom hér fyrir nokkrum árum. Þýðandinn er og