Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1928, Side 37

IÐUNN Um þrifnað á íslandi. 331
höndum sé einkalegt og félagslegt. A grundvelli þessa
einfalda höfuðatriðis ber einnig að gera ráð fyrir, að
hvert hverfi hafi samkomuhús, þar sem allir íbúar hafi
frjálsan aðgang til skemtana og dvalar í tómstundum,
þar sem hljóðfæri séu sameign og bókasafn. Samt er
meðmælavert, að hver fjölskylda hafi hljóðfæri á heimili
sínu og hverju barni veift tilsögn í hljómlisf. Og þrátt
fyrir almenn bókasöfn er sanngjarnt, að hver einstaklingur
eigi eitthvert lítið safn úrvalsrita, — en þó auðvitað því
aðeins, að hann lesi þau að jafnaði sér til mentunar.
Bækur eru ekki húsgögn og yfirleitt má segja, að sér-
bókasöfn manna beri oftar merki stöðvunar í þroska.
Holt er að muna, að bækur eru til þess eins, að menn
lesi þær og læri af því, sem í þeim stendur, en þegar
maður hefir mentað sig það sem hægt er af einhverri
bók, þá er ráð að gefa hana bókasafni fremur en fleygja
henni. Menn eiga altaf að hafa nýjar og nýjar bækur í
húsum sínum og senda þær síðan burt. Hugsun og
hegðun vottar síðan, hvort maður sé mentaður eða
ómentaður, en ekki kilirnir í skápnum.
8. Niðurlag.
Holt er oss að nota öræfin og heiðarnar sem drauma-
land. Fátt veit ég eins göfgandi og að líta til fjalla
neðan úr bygðum og ógleymanleg verða mér áhrifin af
því, er ég sem ungur smali leit austurfjöllin í fyrsta
sinni ofan af Blásteinsbringum. Það var einskonar vígsla.
Eg vait ekki með vissu, hvað gerðist, en ég kom heim
sem miklu stærri og háleitari vera og fanst nú meira
til um heiminn en áður. Ég hefi aldrei fyr né síðar upp-
götvað neitt, er heillaði mig meira en öræfin. Og vel
trúi ég því, að í tindum vorum búi vættir, eins og skáld