Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1928, Qupperneq 85

IÐUNN
Bréf til jafnaðarmanns.
379
Ég geri enn fremur ráð fyrir, að við verðum sammála
um það, að frúartilfinningin eigi sér svo djúpar ræfur í
meðvitund fjöldans, að hún geti næstum talist eiginleiki
mannshjartans. Hún virðist vera jafngömul mannkyninu.
Og þráft fyrir rannsóknir, vísindi og mentun lifir hún
enn þann dag í dag eins blómlegu lífi og fyrir þúsundum
ára, þó að yfra form hennar hafi tekið einhverjum
stakkaskiftum. Þér eruð samt svo bjartsýnir að gera
yður vonir um, að yður takist að uppræta trúarhneigðina.
Ég efast um, að sú von yðar rætist. A vissum tímum,
á vissum stöðum og í vissum kringumstæðum geta menn
ef til vill lifað eða láfist lifa án trúar á guði og annað
líf. En þegar minst varir, veltur trúarofsinn aftur yfir
þjóðirnar, og lýðurinn ærist. Þannig hefir mannkynið um
aldaraðir runnið frá einum öfgunum til annara. Og ég
óttast, að hyggindi komandi kynslóða taki ekki stórum
fram vitsmunum forfeðranna. ,
Hvernig getur þetta átt sér stað, ef meginkenningum
trúarbragðanna er tildrað upp í lausu lofti? Getur
mannkynið reist um alian aldur sáluhjálp sína á hindur-
vitnum og tilbeðið vind? Flyfja vísindin oss ekki fyr eða
síðar skýlausar sannanir, er svifta hulu trúarinnar frá
hugskotssjónum kynslóðanna og leggja trúarbrögð öll
og musteri í rústir? Hér er fólgin þungamiðja þessarar
dularfullu ráðgátu. Kjarni hennar er í stuttu máli þessi:
Heldur maðurinn áfram að lifa sjálfstæðu vitsmunalífi
eftir líkamsdauðann? Trúarbrögðin hafa svarað þessari
spurningu játandi, á þeirri játningu eru þau grundvölluð
og með þeirri undirstöðu standa þau og falla.
Kenning trúarbragðanna um ódauðleik sálarinnar er
reist á umsögnum hinna svo nefnu trúarbragðahöfunda
og fullyrðingum hinna og þessara minni háttar spámanna.
Slíkar staðhæfingar, boðaðar án minstu raka, fullnægja