Kirkjuritið - 01.03.1938, Síða 54
132
Erlendar fréttir.
Marz.
ríki og lúterskt norðurríki. Frá því að þýzka ríkið var stofnað
i sinni núverandi mynd (1871), hefir Jiað verið ríkisvaldið, sein
hefir komið i veg fyrir klofninga, en þó aðeins með þvi móti að
viðurkenna báðar kirkjurnar sein jafnréttar.
Það leynir sér ekki að við, sem nú lifum á framfara- og véla-
öldinni, lifum einnig tíma, sem boða byrjun á nýrri gagnrýni
eldri trúarstefna og e. t. v. byrjun nýrra, stórfeldra trúmála-
deilna. Víða um veröld á bin kristna kirkja, einkum bin lúterska,
í vök að verjast gegn allskonar sértrúarflokkum, sem draga úr
áhrifum hennar og mætti. Víðast bvar og ekki sízt í þeim löndum,
sem hafa orðið fyrir róttækum stjórnarbyltingum bin siðari ár,
ber á valdastreitu milli kirkjunnar og stjórnarvaldsins. En á
binn bóginn virðist ekki heldur vera neinum blöðum um það
að fletta, að nútímamenn yfirleitt skifta sér meir af kirkju- og
trúmálum en feður þeirra og forfeður.
Kirkjan og stjórnarbylting nasista.
Þýzka þjóðin, sem á fyrri timum hefir oft farið illa út úr
deilum kirkjunnar, hefir nú lifað viðtæka byltingu á öllum
sviðum hins pólitiska, opinbera og andlega lífs, eða, réttara
sagt, stendur ennþá í þessari byltingu. Kirkjulíf hennar fór ekki
varhluta af því og hefir nú meir en áður dregið alheimsathygli
að sér.
Á ytra yfirborði liins kirkjulega lífs hafa breytingar verið
lítilvægar eða þá a. m. k. miklu minni, en nokkur heimsblöð
reyna að sýna fram á. Þar í landi liafa engar kirkjur verið
rifnar niður né brendar, eins og oft vill eiga sér stað á byltingar-
tímum, heldur hafa margar nýjar verið bygðar. Prestunum hef-
ir ekki verið fækkað, heldur eru þeir nú fleiri en áður; munk-
ar og prestnemar eru fleiri en á undanförnum árum og allir
gera sér góðar vonir um stöðu og arðberandi embætti. Samt sem
áður eiga fréttir heimsblaðanna við rök að styðjast. Deilur milli
hins „þriðja“ ríkis og kirkjunnar, bæði hinnar kaþólsku og
hinnar lútersku, hafa átt sér stað og eru enn ekki til lykta leidd-
ar. Þær eiga m. a. upptök sin í valdastreitu milli kirkjufor-
ingja og embættismanna rikisins.
Itaþólska kirkjan.
Þó að það liti svo út i fyrstu, að kaþólska kirkjan myndi
verða erfiðust viðureignar, tókst Hitlersstjórninni samt að koma
fyrst á sáttum við hana. Ef hér hefði dregið til alvarlegrar
sundrungar milli ríkisstjórnarinnar og kirkjunnar, hefði hinu
nýja ríki verið mesta hætta búin. Það má ekki gleyma því, að