Kirkjuritið - 01.01.1953, Blaðsíða 54

52
KIRKJURITIÐ
vínviðarins, uppskeruna o. s. frv. Og þannig verða sér-
stakir leikir bundnir við ákveðnar árstíðir. Þær þjóðir,
sem lifa á veiðum, svo sem Indíánar, iðkuðu frá fornu
fari flókna veiðidansa, sem fólu í sér eftirlíkingu af því,
hvernig vísundurinn var eltur og lagður að velli. Stund-
um hafa þessir leikir verið iðkaðir þindarlaust dögum
saman, unz náttúruöflin loksins létu undan, og leikurinn
laðaði veiðidýrin á vettvang. Væri styrjöld fyrir dyrum,
var hinni sömu aðferð beitt. Orrustan var leikin fyrir
fram. Það var sýnt, hvernig óvinirnir voru að velli lagðir,
bardaginn unninn og herinn kom sigri hrósandi heim, og
var fagnað af konum og unglingum. Stríðsdansinn átti að
gera tvennt í senn, að seiða fram sigurinn og að magna
hermennina, sem senn áttu í fullri alvöru að takast á við
fjandmennina.
Segja má, að þessir leikir ættu fremur að teljast til
dansa en sjónleikja. En áður en varir, fer innihaldið að
verða fyllra og líkjast sögu, sem hefir ákveðinn tilgang
og endi. Fræðimenn hafa komizt í kynni við mjög ein-
falda leiki, sem þó fela í sér fagran skáldskap, byggðan
á svipuðum grundvallaratriðum og þeim, sem oft eru
undirstaða hinna merkustu skáldverka menningarþjóð-
anna. Ég vil nefna tvö dæmi um slíka leiki.
Hið fyrra er frá svokölluðum Dyak-þjóðflokki.
Hermaður nokkur er að dunda við að ná þyrni úr fseti
sínum. Hann veit af óvini sínum nærri sér, og hefir góðar
gætur á umhverfinu, og vopnin við hendina. Loks kemur
hann auga á fjandmanninn, ræðst á hann og sigrar hann
með miklu snarræði. Hann lætur sem hann losi höfuð
hans frá bolnum. Þá uppgötvar sigurvegarinn, að þessi
maður hefir ekki verið fjandmaður, heldur hans eig111
bróðir. Hann hefir framið bróðurmorð. En leiknum er
ekki lokið með því. Töfralæknirinn kemur á vettvang-
Hinn dauði tekur kippi og líkami hans fer að engjast sund-
ur og saman, unz töframanninum hefir tekizt að reisa
hann alveg upp frá dauðum.