Kirkjuritið - 01.05.1961, Blaðsíða 4

194
KIRKJURITIÐ
ar, er vígður var til Grímseyjar, þótt hann hefði ekki tilskilinn skólalær-
dóm til embættis. Má vera, að einhverjum hafi komið til hugar, að kirkju-
stjórnin gæti nú farið líka leið til þess að sjá þeim fyrir prestsþjón-
ustu. Ætla ég, að Einar hefði ekki skort traust og tilstyrk eyjarskeggja
ef til sliks hefði komið. Hann nýtur þar fágætrar tiltrúar og virðingar.
En uin undanþágur frá lögum um réttindi til emhætta er skylt og sjálf-
sagt að fara varlega. Þótt ákvæði laga um rétt til prestsskapar sé ekki
trygging fyrir hæfi eða mannkostum er mikils vert öryggi í þeim fólgið
um mönnun, vitsmuni og þekkingu. Kirkjan má ekki slaka á kröfum um
menntun presta sinna. En hitt er líka víst, að hún þarf fleiri liðsmenn
en guðfræðinga. Starfsfúsir, trúaðir leikmenn þurfa að liafa svigrúm til
starfa og verkefni. Og í einstökum tilfellum tel ég, að kirkjunni geti verið
hollt og enda nauðsynlegt að eiga einhvern veg til embættisréttar á svig
við lögmælta leið.
Hér var ekki slíkt spor stigið. Það, sem gerzt hefur í Grímsey er það,
að leikmaður, sem hefur óskorað traust prests síns og safnaðar, er form-
lega ráðinn af hiskupi til þess að inna af hendi tiltekna safnaðarþjónustu.
Nágrannaprestur hefur áliyrgð á kallinu eins og áður, messar þar, þeg-
ar liann fær því við komið, og vinnur prestsverk. En hin afskekkta sókn
liefur nú fengið starfsniann, sem þar er búsettur, og hefur kirkjulegt
umboð og vígslu til þess að flytja tíðir á kirkjunni, uppfræða liörn og
ungmenni og vera söfnuðinuni til styrktar í trúarefnum. Hann er i þessu
starfi sínu ábyrgur fyrir hinum þjónandi presti og undir umsjón hans.
Mér þótti rétt að liann fengi vígslu til starfs síns í viðurvist safnaðar,
prests og prófasts, og þá var eðlilegt að byggja á fornri, kirkjulegri erfð,
sem víða er enn í gildi, m. a. í lúterskum kirkjum, og veita honum
djáknavígslu. Hér er ekki um embætti að ræða í nútímanierkingu orðsins
eða lagalcga skoðað og því ekki undir löggjöf að sækja, enda ekki gert
ráð fyrir launum úr prestlaunasjóði. Að sjálfsögðu kynnti ég kirkjumála-
ráðherra málið, áður en ég réði því til lykta. Einnig bar ég það undir
Kirkjuráð og mun það veita dálítinn styrk til þessarar djáknaþjónustu
af því fé, sem það hefur til umráða.
Eg vona, að svo sé um þetta nýmæli búið, að engum þurfi að þykja
það uggvænlegt á nokkurn veg. Erindisbréf það, sem ég liefi gefið hin-
um nýja djákna, tel ég rétt að liirta hér í Kirkjuritinu, svo að mönnutn
megi nú og eftirleiðis vera ljóst, hvernig staða lians er mörkuð. Gæti
það og orðið til hliðsjónar síðar, ef tilefni gæfist til.
Vert er að geta þess, að Einar Einarsson er mjög vel gefinn maður,
fjölhæfur, athugull og minnugur. Hann liefur stundað nám í Samvinnu-
skólanum og verið á lýðháskólum í Danmörku og Svíþjóð. Hann er full-
fær í Norðurlandamálum og allvel að sér í þýzku. Hann er víðlesinn
og fjölfróður, vel heima í Ritningunni og hefur góða þekkingu á trúar-
leguni efnum. Hann dvaldist hér í Reykjavík síðari liluta vetrar í ár,
sótti tíma í Guðfræðideild vormisserið og lagði sig mjög fram að húa sig
undir starf sitt. Ég þakka kennurum Guðfræðideildar góðar og ljúfmann-
legar leiðheiningar, sem hann hlaut þar. Það má vera honuiii styrkur og
mér líka, að allir, sem við þetta mál hafa komið á einhvern hátt, hafa sýnt