Kirkjuritið - 01.10.1965, Blaðsíða 33

Bækur
ÞORSTEINN ÞORSTEINSSON:
Breytingar á nafnavali og nafnatíáni
á íslandi firjár síSustu aldirnar.
(Sérprcntun úr Skírni 1964).
Þessi fróúlega ritgerö er góiVur viiV-
auki viiV liina merku l)ók höf: Is-
lenzk mannanöfn, sem Menningar-
sjóður gaf út 1961. HöfuðviiVfangs-
efnið liér er atlmgun á því livorl
norrænum nöfnum fari tiltölulega
fækkamli hérlendis og ónefni vaði
háskalega uppi. Niðurstaðan reyn-
ist sú, að eftir 1910 virðist sækja
meir i rétta átt en uni nokkurt skeið
þar á undan.
Höfundur endar inngang sinn að
skýrslununt þannig:
„Þó að í hiiuini stóra liópi nafna,
sem ég hef ekki tekið á neina skrá,
sé mikið af nöfnuin, sem fara mjög
illa i íslenzku máli, liá finnst mér
þau ekki skipta miklu máli. Þau eru
hvert um sig svo fótíð, flest aðcins
horin af einum manni, að þeirra
gætir ekki í liinuni stóra liópi nafn-
gjafanna, og það því síður, sem mik-
ill liluti þeirra er aukanöfn í fleir-
nefnum, er lifa algjöru huldulífi og
koma varla fram í dagsljósið nema
í nafnaskýrslunum. Eg hýst ekki
við, að þau veki þó lirifningu hjá
þeim, sem kunna að sjá þau í nafna-
skýrslunum eða rekast á þau af lil-
viljun annars staðar, að þau eigi fyr-
ir liöndum að margfaldast og út-
rýma öðrum góðum og gegnum ís-
lcnzkum nöfnum. Eg tel það því
enga ógæfu, þó að þau hafi verið
látin fljóta nieð, í stað þess að falla
fyrir öxi löggjafarvaldsins.
Ég er hjartsýnn á nafnaval lands-
manna í framtiðinni. Eg liygg, að
smekkur lundsmanna í þeim efnum
fari batnandi, og að hæta mætti
hann enn meir ineð uukinni fræðslu
og leiðbeiningum, fyrst og fremst
af hólfu þeirra, sem uiii nafngjafir
eiga að fjalla í cmhættisnafni. Býst
ég við, að hæði prestar og lieini-
spckideild háskóluns muni getu
niiklu áorkað til góðs nafnavals, án
þess að þurfu að heita lugabanni.“
AFMÆLISRIT.
Utgefandi HiS íslenzka fíiblíiifélag,
1965.
Rit þetta, sem gefið er út í tilefni
af 150 ára afmæli Ðihlíufélagsins,
er ágætt að útliti og efni. Höf-
undur þess eru Sigurhjörn Ein-
arsson, hiskup og Ólafur Ólafsson
kristniboði. Sá fyrrnefndi ritar m.
a. ávarp og tvær greinar, aðra uin
lestur, hina uni markmið Bihlíunn-
ar. Ólafur rekur sögu Bihlíufélags-
ins samkvæmt fundarhókum þess,
minnist frumherjans Ehenezer
Hendersons og einnig þeirra þátta-
skila, sem Isaae Sliarpe olli í sögu
Bihlíufélagsins. Iíann skrifar og
þátt, er nefnist: Ein hók allra þjóða,
auk nokkurra smærri greina.