Kirkjuritið - 01.02.1967, Blaðsíða 8

Jakob Jónsson, dr. theol.
Söguskyn Passíusáimanna
Hinn 27. október 1942 flutti ég erindi í ilóntkirkjunni um síra
Hallgrím Pétursson. Þar segir meðal annars: En það er senni-
lega eitt af dásamlegustu einkennum Passíusálmanna, að sá
Kristur, sem þar er tilbeðinn og tignaður, er ekki aðeins bin
sögulega persóna frá liðinni tíð, ekki liinn dulræni Kristur
annars beims, beldur sá Kristur, sem er livorttveggja þetta, en
auk þess sá, sem lifir og starfar og þjáist í binu raunverulega
lífi inannkynsins á líðandi stund. Og af því að Jesús Kristur
er í gær og í dag Iiinn sami og um aldir, gerist píslarför lians
ekki á einum sérstökum stað né stundu, lieldur samtímis í for-
tíð og nútíð og samhliða í fjarlægð og nálægð. Þetta skilur
séra Hallgrímur og þess vegna gerir liann jafnáþreifanlegt
fyrir sjónum lesendanna það, sem gerðist við krossinn á
Golgata og það, sem fram fer í íslenzku þjóðlífi“ (Jak. J.: I
kirkju og utan, Rv. 1949, bls. 39).
Þarna er drepið á atriði, sem ég liefi liugsað mér að fara ui»
nokkruin orðum í því er hér fer á eftir.
Hin kristna trúarbók, biblían, hefir inni að lialda mikið sögu-
legt efni. Jeg á bér ekki aðeins við sögurit í þrengri merkingu
orðsins, Iieldur rit, sem eru beinar og óbeinar beimildir uni
sögulega þróun og atburðarás. Á vorri öld liafa farið frain
svo yfirgripsmiklar rannsóknir á þeirri sögu, er við oss blasir
á blöðum ritningarinnar, að telja má til mestu vísindalegu
afreka mannsandans. Þetta gerðist ekki sársaukalaust eða án
mikilla byllinga og breytinga á bugmyndum manna um forna
tíð. En þessar sögulegu rannsóknir á biblíunni vom frain-
kvæmdar eins og bverjar aðrar sögulegar rannsóknir á þann