Kirkjuritið - 01.10.1967, Qupperneq 53
KIRKJURITIÐ
387
Veturinn 1554—1555 var prentuð í Kaupmannahöfn fyrsta
lslenzka sálmabókin í lútherskum sið. 1 kverinu eru 35 sálmar,
‘*llir þýddir. Fleiri sálmakver sigldu í kjölfarið, unz út kom
sálmabók Guðbrands biskups ári 1589. Hún geymir 328 sálma.
Ut í þetta efni skal ekki frekar farið liér. Aðeins var ætlun-
111 að minna á þessi álirif lútberskrar siðbótar og gildi þeirra
yrir þjóð okkar. Siðbótin orkar eins og fjörgjafi á bókagerð
1 landinu. Og þótt ærið margt sé þar ófullkomið og af van-
fthutni gjört, dylst liitt ekki, að liér er í sjálfu sér þjóðleg vakn-
lnb’ sem markar djúp spor íslenzkrar sögu.
j ^rentlistin er ný af nálinni og miklu máli skiptir, í bverra
'°ndum töfrakraftur liennar lendir. Vegna álirifa frá Lútlier
siðbót lians laka ágætustu menn kirkjunnar og um leið
S^gnmenntuðustu menn þjóðarinnar prentlistina í þjónustu
'mnar nýju lireyfingar, sem fellur fram eins og straumþungt
'atnsfall að einum ósi. Og prentlistin verður um leið ákjósan-
egasti farvegur ábrifa, sem að vísu em erlends uppruna, en
°ma fram í þjóðlegum búningi vegna frumkvæðis sjálfs böf-
Jtftdarins, Lúthers. Og við freistumst til að spyrja: Hver væri
ostur íslenzkrar menningar nú, ef undramáttur prentlistar-
Illllar liefði í bernsku liennar lent í böndum ófyrirleitinnar
Stoðabyggju og afsiðunar?
^ þessum vettvangi liefur mikilmennið Marteinn Lúther
‘O'eiðanlega reynzt þjóð okkar liollvættur. Mundi þó margur
lia
Lggja, að í öðrum efnum væri ærin þakkarskubl okkar við
‘lnn á 450 ára afmæli siðbótar lians.
1 rsúnulegt frelsi er meginskilyriVi mannlegs virðuleika og hamingju.
Bulver Lyton.
Saanir bíta ekki á frjálsan mann. — Cicero.
'ergur á heriVum risans, sér viiVar yfir en liann. — Georges Herbert.
'''Ullt]
'« er alveg sérstaklega lagiiV að' neita staðreyndum. — G. T. Prentice.