Kirkjuritið - 01.04.1974, Page 92

við skírn, sem lögð er til grundvallar
Níkeujótningunni (325) og við hana
er svo bœtt fordœmingunni, sem hún
endar ó.
Messujátningin — eða Messucredo
er játning sú, er kirkjuþingið í Kalke-
don taldi, að samþykkt hafi verið af
„hinum 150 feðrum" á kirkjuþingi í
Konstantinopel árið 381. Þessi játning
nefnist af frœðimönnum Sy mbo I um
Nicœno — Constantinopolitan-
um og er þannig í íslenzkri þýðingu:
Vér trúum4 á einn Guð, föður almátt-
ugan, skapara himins og jarðar, alls
hins sýnilega og ósýnilega. Og á einn
Drottin, Jesúm Krist, eingetinn Guðs
son, sem fœddur er af föðurnum fyrir
upphaf aldanna. Hann er Guð af
Guði, Ijós af Ijósi, sannur Guð af Guði
sönnun, getin eigi gjörður, sömu veru
og faðirinn. Fyrir hann var allt skap-
að. Vor vegna mannanna og vorrar
sáluhjálpar sté hann niður af himnum,
tók á sig hold fyrir heilagan anda af
Maríu meyju og gjörðist maður. Hann
var krossfestur fyrir oss undir Ponti-
usi Pílatusi píndur og grafinn. Og á
þriðja degi reis hann upp samkvœmt
ritningunum og steig upp til himna,
situr við hœgri hönd föðurins og mun
aftur koma með dýrð að dœma lif-
endur og dauða. Á hans ríki mun
enginn endir verða. Og á heilagan
anda, Drottinn og lífgjafann, sem út-
gengur frá föður og syni.5 og með
föður og syni er tilbeðinn og jafnt
dyrkaður, hann, sem mœlti af munni
spámannanna. Og á eina, heilaga,
almenna og postullega kirkju. Vér
játum6 eina skírn vera til fyrirgefn-
ingar syndanna og vœntum upprisu
dauðra og lífs hinnar komandi aldar.
Það er þessi játning, sem notuð er
í messunni í Vesturkirkjunni nú á dög-
um og eftir latneska textanum. Þar
er hún flutt í eintölu og sagt „Eg
trúi . . . Eg játa . . ,"7
Eintala er sjálfsagt upprunalegri,
þar eð játningin er í upphafi skírnar-
játning. Að baki hennar liggur hin
gamla skírnarjátning í Jerúsalem, sem
Kyrilos, höfuðbiskup skýrir fyrir trú-
nemunum, svo sem séð verður í tru-
frœðslukveri hans (um 348)8.
Hvenœr sú siðvenja kemst á, að
flytja játninguna í messu, er ekki með
öllu kunnugt, en siðvenjan kemst fyrst
á í Austurkirkjunni. Dom Gregory Dix1'
telur, að Pétur þófari, patriarki í Anti-
okkiu og eineðlistrúarmaður, hafi
fyrstur komið þeirri venju á að láta
flytja Messucredo opinberlega 1
hverri messu. Þetta átti hann að hafa
boðið árið 473. Ýmsir aðrir frœðimenn
í líturgíu10 telja, að svo hafi ekki verið,
en allir virðast sammála um, að Timo-
teus patriarki í Konstantinopel (511 ^
517), hafi boðið að hafa játninguna í
hverri messu. Með þessu tiltœki sínu
vildi hann auglýsa trúaráhuga sinn.
Þessi siðvenja verður brátt algeng 1
Austurkirkjunni. í Austur-Sýrlandi er
notuð eldri játning.n
Sá staður, sem játningin fékk 1
messunni í Austurkirkjunni var venju-
lega eftir bœnir hinna trúuðu, al-
menna kirkjubœn, annað hvort fyrir
eða eftir friðarkoss. Ástœðan ti
þessa hefir verið sú, að þar er í fu^u
gildi reglan, að játa ekki lœrdóma
trúarinnar fyrir óskírðum mönnum ne
90