Kirkjuritið


Kirkjuritið - 01.09.1974, Qupperneq 50

Kirkjuritið - 01.09.1974, Qupperneq 50
til þess ráðs að skjóta deilumálum sínum undir dóm yfirmanns síns, erkibiskupsins I Niðarósi. Það var al- gjörlega eðlilegt fyrir rómverskan biskup, þótt margir hafi síðar talið það bera vott um óþjóðholla afstöðu hans. í þessum deilum kom í Ijós sá þverbrestur, sem var að finna í ís- lenzku þjóðlífi á þessum tímum. ís- land hafði engan konung og skorti algjörlega sterkt miðstjórnarvald. Valdið var annars vegar í höndum margra höfðingja, sem áttu í deilum sín í milli, og hins vegar kirkjunnar. Þetta var annar háttur en viðgekkst í Evrópu á þeim öldum, þar sem kirkja og konungsvald sameinuðust um að tryggja frið og framfarir. Þegar kard- ináli páfa kom til Noregs um miðja 13. öld til þess að krýna Hákon kon- ung Hákonarson, lýsti hann furðu sinni á því, að á íslandi skyldi vera til þjóð, sem lyti engum konungi. Taldi hann það fáheyrt og tíma kom- inn til þess, að á því yrði breyting hið allra fyrsta. Þannig féllu skoðanir kirkjunnar saman við áhuga Hákonar konungs á íslandi. Það kom í Ijós, að kirkjan varð öflugasti bandamaður konungs, er hann var að ná undir sig völdum á íslandi. Erkibiskup hafnaði íslenzkum biskupsefnum og setti er- lenda menn á báða íslenzku biskups- stólana um miðja 13. öld, þar til markinu var náð og ísland hafði gengið Noregskonungi á hönd. Þannig átti kirkjan mikinn þátt í atburðum þeim, sem leiddu til þess, að ísland glataði sjálfstœði sínu, þótt innra sundurlyndi og deilur höfðingja œttu þar einnig hlut að máli. Frá sjónarhóli kirkjunnar var þetta hag- stœð þróun, þótt við íslendingar sjálf- ir teljum, að glötun sjálfstœðisins se einn af myrkustu köflum íslenzkrar þjóðarsögu. Algjör sigur kirkjuvalds- stefnunnar sigldi sfðan í kjölfarið, °9 kirkjan kom öllum sínum kröfum frarn. Þar með var saga íslenzku kirkjunn- ar orðin spegilmynd af sögu hinnar alþjóðlegu kirkju, þar sem vald páf' ans fór sífellt vaxandi. Og þetta vald íslenzku kirkjunnar óx stöðugt fram að siðbót. Algengt varð, að erlendit menn sœtu á íslenzku biskupsstólun- um, sem lítinn áhuga og skilning höfðu á íslenzkum málefnum, endö komu sumir þeirra aldrei hingað ut til íslands. Gegndi þar sama máli °9 víðs vegar í Evrópu á þessum tímum/ þegar margir kirkjunnar menn hug5' uðu meira um sjálfa sig og eigin hag5 muni en heill og hag kirkjunnar. V. í Evrópu urðu miklar umbyltingar ö 15. og 16. öld. Endurreisnarstefnan vakti aukna gagnrýni á yfirstjórn °9 kenningum kirkjunnar. Upp úr þel gagnrýni kom fram siðbótin í Þýz , landi og Sviss, svo að nokkuð nefnt. Þar fóru í fararbroddi kris trúmenn, sem blöskraði fráhvarf pa kirkjunnar frá hinum upprunale9 boðskap Biblíunnar. Fremstur í f^° fór þýzkur munkur, dr. Marteinn _ a að nafni. Hér er ekki cetlunin að 01 ^ sögu hans nein skil. Aðeins er nC,u^ synlegt að minna á, að kenning^ hans leystu úr lœðingi margs ka 240
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100

x

Kirkjuritið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.