Kirkjuritið - 01.12.1977, Blaðsíða 74

finna hjá siðakennurum samtímans,
bæði gyðingum og grikkjum. En mis-
munandi var, hvaða guðlega eigin-
leika menn vildu taka sér til fyrirmynd-
ar. Sumir kennarar töldu t. d. að sá
eiginleiki, sem helst einkenndi guð-
dóminn væri alsælufull rósemi, sem
léti sér á sama standa um allt utan
sjálfs sín. Þetta var það, sem „heim-
spekingurinn" skyldi breyta eftir. Aðr-
ir lögðu áherslu á ósegjanlegan „heil-
agleika", sem óháður væri gildum og
aðstæðum mannlegs lífs á jörðinni.
Skyldu menn því útiloka sig frá heim-
inum með hugvitsamlegum og krefj-
andi aga. Virðast sumir sértrúarmenn
meðal gyðinga hafa hallast að þessu.
En þar sem kenning gyðinga rís hæst,
en það er hjá spámönnum Gamla
testamentisins, þar er bent á þá eigin-
leika guðdómsins til eftirbreytni sem
líkjast mannlegum dyggðum eins og
þær gerast bestar, svo sem réttlæti,
miskunn og trúfesti Guðs. Jesús galt
þessu jáyrði: „Réttvísin, miskunnsem-
in og trúmennskan er það, sem mikil-
vægara er í lögmálinu“,2fi) sagði hann.
Hann gæddi þetta líka nýju lífi með
því að varpa skæru Ijósi á gjafmildi
og samúð hins himneska föður, sem
ekki fer í manngreinarálit og kom
enda fram við þá, sem ekkert slíkt
eiga skilið. Þetta er sá eiginleiki Guðs,
umfram alla aðra, sem börn hans eiga
að taka sér til fyrirmyndar. Hann „læt-
ur sól sína renna upp yfir vonda og
góða og rigna yfir réttláta og rang-
láta.“27) Hér er ekki á ferð réttlæti í
neinum hversdagslegum skilningi orðs-
ins, heldur „gæska ofar réttlæti". Og
þetta eiga börn Guðs að ástunda.
Hvort kalla á þetta kærleika til Guðs
eða kærleika til náungans skiptir ekki
máli. Að elska Guð er að lifa eins
barn hans. Að lifa eins og barn Guðs
er að koma fram við náungann eins
og Guð kemur fram við þig.
Þar eð gæska Guðs fer ekki í manrv
greinarálit, en er „ofar réttlæti", Þa
þarf að skýrgreina orðið ,,náungi“ a
nýjan leik. í dæmisögunni af miskunn-
sama Samverjanum, þar sem hinn
góði náungi er sá vinur, sem í raljn
reynist, þar er hann bæði útlendingur
og villutrúarmaður.28) Frammi fyr'r
þeirri staðreynd kynnu sumir áheyr
endanna að hafa fyllst vanþóknun, Þ°
þeir samþykktu dæmisöguna að
leyti. Ofstækisfullir sértrúarmenn, sern
samkvæmt „Regluritinu“, er fapn
meðal Dauðhafshandritanna, lifðu e
ir reglunni um „að elska öll börn ljesS,
ins ... og hata öll börn myrkursins,
samræmi við sök hvers og eins,“ 9en9 __
auðvitað lengra en hinn almenni bor9
ari. En það getur hafa verið með s 1
sagðl-
kenningu í huga, sem Jesús
kal*
„Þér hafið heyra, að sagt var: Þú s
elska náunga þinn og hata óvin P1 „
En ég segi yður: Elskið óvini y®aJ,g
Hve mjög vandaði hann sig ekki ^
að orða þessa nýstárlegu endurs
un á gamla boðorðinu: „þú skalt e
náunga þinn“!
* r piska’
„Þótt þér elskið þá, sem yður e *o
hvaða þökk eigið þér skilið fyrif P
Því að syndarar elska einnig Þa’
sem þá elska. gur
Og þótt þér gjörið þeim gott, seru
gjöra gott. . bag?
hvaða þökk eigið þér skilið fyr11 g
Því að syndarar gjöra og hið sa
312