Syrpa - 01.08.1920, Blaðsíða 6

228
S YRP A
stað 'til Ameríku, gaf út hina svonefndu Yarmouth-yfirlýsingu, og
sór óslítandi hollustu, hinni ástkæru móðurkirkju; pílagrímarnir,
þar á móti, sögðu sig úr og gengu fyrst af ölllu úr ríkiskitkjunni,
og síðan flýðu þeir föðurland sitt, heldur en að breyta á móti sam-
vizku sinni, hvað snerti dýrkunar-aðferðina.
NafniS aSskilnaSar-maSur (separatist), sem notaS var í fyr-
irlitningarskyni um pí'lagrfmana, átti bóksta'flega viS þá. ÞaS
er líka rétt, aS hinar fyrstu hug'sanir heirra um IýSveldi uxu út úr
skoSanamun þeirra í trúarefnum. Jafnvel á meSan pílagrímarnir
áttu 'heima á Englandi, létu 'þeir í ljós þiá 'breiSu grundvalllar-skoS-
un, aS þaS væri ónauSsynlegt aS biskupar ríkiskirkjunnar veldu
presta handa fólkinu (söfnuSunum), heldur aS fól'kiS sjáfft væri
fuilkom'lega fært um aS gera IþaS. Jaimes konungi I. brá svo viS
þessa kenningu, aS hann hrópaSi upp: ‘Enginn biskup þýSir
þaS, aS innan skams verSur enginn konungur!’
Auk Iþöss aS pí'Iaigrímunum og púritönum kom ekki saman í
grundvallar-átriSum er snertu kif.kjumál, þá kom þeim hefdur
ekki saman í ríkismálum; því pílagfímarnir Ihéldu því fram, aS
ríki og kirkja ætti aS vera aSskiliS. Séfhver heiSaflegur maSur
í PlymoutJh-nýlendunni var frjáls og gat greitt atkvæSi, hvort sem
hann tilheyrSi söfnuSinum eSa ek'ki. Kapteinn Miles Standis'h,
einn af helztu mönnum nýlendunnar, var aldrei meSllimur sáfnaS-
arins. Púritanarnir í Salem og Boston héldu því þar á móti ein-
dregiS fram, aS einungis meSlimir kirkjunnar (safnaSarins)
hefSu frjálsra manna réttindi og mættu greiSa atkvæSi. I hug-
um þeirra var ríki og kirkja eitt og hiS sama. AfleiSingin varS
sú, aS pílagrímarnir höfSu frjálslegt stjórnar-fyrirkomulag, en
púritanar þroskuSu hjá sér nokkurskonar guSs-stjórnar fyrirkomu-
lag (tíheocracy), sem varS harSneskju'lega einvdldisle'gt.
Frjállslyndis-andi nýlendumanna í Plymouth sýndi sig bezt á
meSan galdra-æSiS (witdhcraft frenzy) átti sér staS^ æSi, sam
um hríS algerlega gagntók hina voldugri nábúa þeirra (púritana).
Á meSan íbúarnir í Salem og Boston voru aS hengja (eSa
brenna) galdrafólk, lé'tu fbúar Plymouth-bygSarinnar sér fátt um
finnast. Þegar Dinah Sylvester Ibar þaS fyrir rétti í Plymoutih,
iaS hún hefSi séS nábúakonu sína, íhana Mrs. Holmes, vera aS
ræSa viS djöfulinn í bjarndýrslíki, þá var ihún tafarlaust fundin
isek u mmeiSandi óhróSur, og var dæmd til opinberrar hýSingart
eSa aS öSrum kosti aS borga Mrs. Hdlmes 5 ensk pund (ster-
ling). Nokkrum árum seinna kom annaS þvtílí'kt galdramál fyrir