Nýjar kvöldvökur - 01.01.1934, Page 29
MONA
23
-ætlar að vera kyrr vegna föður síns, en
hún hatar þá hugsun að þurfa að lifa hér
meðal allra þessara Þjóðverja og taka
þátt í að annast um þá.
»Það verður verra en að vera í stríð-
:inu, þúsund sinnum verra!«
Fjórtán dagar eru liðnir. Vagnar,
hlaðnir tígulsteinum, trjávið og öðru
byggingarefni, ásamt feiknastórum
^gaddavírsströnglum, eru komnir, og
fjöldi múrara og trésmiða vinna allan
daginn og langt fram á nætur. ófrýnar
steinlagðar stéttir liggja yfir græna vell-
ina. Grasivaxni gangstígurinn, sem lá
frá bænum ofan á þjóðveginn, er nú
breyttur í breiðan, nakinn veg. Lim-
gerðin, sem farin voru að blómgast, hafa
verið höggvin niður, og langar raðir af
•ógeðslegum skúrum með tjörguðum þök-
nm hafa risið upp. Það er sem allt hafi
gengið fyrir göldrum.
Vinstra megin vegarins er stór, af-
girtur flötur, þegar tekinn til notkunar.
Það er líkast villidýrabúri og er kallað
»fyrsti skáli«.
Mona er nú ein kvenna á heimilinu.
Öllum vinnukonunum hefur verið sagt
upp, en vinnumenn og léttadrengir koma
í staðinn. Seinasta stúlkan, sem fer það-
•an, er framhleypin stelpa frá Peel, Liza
Kinnish að nafni. Áður en stríðið hófst,
var hún að halda sér til fyrir Robbie.
Núna, þegar aðrir menn koma, vill hún
gjarna vera kyrr, en Mona lætur hana
fara eins og hinar.
Það er um kvöld. Mona heyrir síðustu
lestina blása, þegar hún ekur inn á stöð-
ina, og litlu síðar lágvært hljóð samstiga
skrefa, eins og herdeild komi í fylkingu
neðan þjóðveginn. Það er fyrsta deild
Þjóðverjanna.
Hún stendur í dyrunum og virðir þá
fyrir sér, meðan þeir beygja upp á veg-
inn, heim að bænum. Það er löng fylk-
ing manna í dökkum treyjufötum. Þeir
ganga tveir og tveir saman, en fram.
með flokknum eru raðir enskra her-
manna. Það fer hrollur um Monu. Henni
virðist fylkingin líkjast stórri, svartri
slöngu, sem hlykkjast áfram.
Morguninn eftir hefur hún tækifæri
til að virða þá fyrir sér úr svefnher-
bergisglugganum sínum. Þeir eru önug-
ir og fáskiptnir að sjá, en flestir vel
klæddir og líta út fyrir að vera af góð-
um heimilum. Þegar hún fer í fjósið tal-
ar hún við einn af varðmönnunum. Hann
segir henni, að menn þessir séu mai'gir
ríkir, hafi rekið stórar verzlanir í Lon-
don og búið í fallegum húsurn, jafnvel
höllum. Seinna fær hún að vita hjá föð-
ur sínum, að þeir hafi kvartað yfir skýl-
unum og matnum.
»Lofum þeim að kvarta«, segir hún.
»Þeir verðskulda ekki betra«.
Gamli maðurinn getur ekki stillt sig
um að malda ögn í móinn. Þeir eru þó
fangar og þeim bægt frá því að vera
með konum sínum og börnum.
»Já, en líður þeim þá ver en okkar
mönnum, sem eru á vígstöðvunum og
berjast? Þessir viðbjóðslegu hræsnarar
og svikarar!«
»Þú ert harðbrjósta, stúlka mín, þú
ert harðbrjósta«, segir gamli maðurinn.
Enn líða 14 dagar. »Annar skáli« er
nú tilbúinn. Um kvöldið, rétt á sömu
stundu og síðast, heyrir Mona aftur
þetta samstiga fótatak á þjóðveginum.
Það er önnur sveit Þjóðvei'ja, sem kemur
og þeir líta ver út en hinir fyrstu. Þeir
eru þunglamalegir, óhreinir, með dýrs-
legan svip, og margir þeirra tötrum bún-
ir. Flestir eru sjómenn, sem hafa verið
teknir í skipakvínum í Liverpool og Glas-
gow, og surnir sóttir í skip úti á rúmsjó.
En þeir eru allir í góðu skapi, eða látast