Nýjar kvöldvökur - 01.01.1929, Blaðsíða 34

28
NÝJAR KVÖLDVÖKUR
í Miinchen enn í dag' mörg' hin bestu listaverk
Þýskalands. — Ást hinna bayersku konunga á
listinni hefir best komið í ljós á ýmsum skraut-
bygging-um og heil hverfi í Miinchen eru mjög'
mikilfengleg'. Listasöfn eru þar mörg, t. d.
s>Pinakoteket«, »Glyptoteket«, »Schacks Galleri«
o. fl. Miinchen er einnig' fræg fyrir bjór sinn og'
ölgerð, eru þar mörg ölgerðarhús, ölhús og
-garðar, og er þar stundum giatt á hjalla. Mál-
tæki eitt segir: »Á morgnana er Miinchener-bú-
inn bjórtunna, en á kvöldin er hann tunna af
bjór«. Tíu brýr eru yfir fljótið og' binda borgar-
hlutana saman. Stjórn borgarinnar er í höndum
tvegg'ja borgarstjóra, 36 ráðmanna og 60 svo-
nefndra fulltrúa. Stjórnin og land-dagurinn
(þingið) situr í Miinchen og mest öll konungs-
ættin, sem áður rjeði fyrir Bayern, býr þar. —
Nafnið Munchen er dregið af orðinu »Múnch« —
munkur, — vegna þess að á miðöldunum var þar
munkaklaustur. í skjaldarmerki borgarinnar er
einnig munkur. Fyrst í byrjun 19. aldar varð
Munchen nýtísku borg.
18. Bangkok.
Bangkok er höfuðborg í konungsríkinu Síam
og fáar borg'ir hafa eins marglitar myndir að
sýna, bæði af Vestur- og Austurlöndum, og hún.
Bang'kok stendur báðum megin við fljótið Me-
nam og er ákaflega stór um sig, því að flest
húsin eru lágir kofar úr bambus. Síki eru um
alt og á síkjunum eru timburflekar og fljótandi
hús, sem fjöldi fólks býr í. Rangalar og þröng
stræti eru þar, en einnig breið, nýtísku stræti
með rafmagnssporvögnum. Þar eru líka verslun-
arhallir, goðahús og musteri með allskonar guða-
myndum. Meðan ritsíminn starfar á einum stað,
er verið að brenna gullpappír á altari á öðrum.
Eftir manntali 1910 var í Bangkok 630.000 íbú-
ar. Er hún talin ein hin stærsta og merkasta
borg á Austur-Indlandi.
19. Rómaborg.
Síðan í janúar 1871 er Róm höfuðborg í hinu
sameinaða ítalska konungsríki. Það er síður en
svo að Róm sé stærsta borg á ítalíu. Neapel er
langtum stærri og að því er snertir vjelaiðnað,
verslun og fjármálalega þýðingu er Milano miklu
merkilegri. En Róm er ætíð »Borg'in eilífa«, og
þýðingin er ekki aðeins sú, að konungurinn og
stjórnin býr þar, heldur að þar er aðsetur páf-
ans og' þá um leið svo að seg'ja miðstöð kaþólsku
kirkjunnar í heiminum. Borgin stendur á hinuni
frægu 7 hæðum, og' á Palatiner-hæðinni finnast
hinar st.órkostlegustu leifar frá Róm fornaldar-
innar: Forum og Kolosseum. -— Aðrar leifar eru
hingað og' þangað um borgina og' meðfram veg-
unum, sem til borgarinnar liggja, eins og t. d.
Appiniu-veg'inum. — Eftir síðasta manntali,
sem fram fór 1922, voru íbúar Rómaborgar
616.000. — Tíu brýr eru yfir fljótið Tiber, sem
borgin stendur við. — Borginni er stjórnað af
borgarráði (Consiglio municipale), sem saman-
stendur. af 78 manns, og' velur það borgarstjóra,
og af sjerstakleg'a kosnum 8 mönnum (Giunta
municipale). Á seinni árum hafa hinir gömlu,
dimmu bæjarhlutar breyst mjög til batnaðar, en
þó er mikið eftir í þeim efnum. Rómaborg er þó
nú orðin fullkomleg'a nýtísku borg, og hvað alt
þjóðlíf snertir á hún ekki mikið sammerkt við
hina gömlu rómantisku Rómaborg, eins og hún
var fyrir 50 árum síðan. Engin borg á eins
mörg' listasöfn og hún. Það er vegna listanna og
hinnar kaþólsku kirkju að Rómaborg hefir sína
þýðingu. Konungurinn býr í páfahöllinni fyr-
verandi, Kvirinalet. Páfinn situr í hinni óhemju-
stóru höll, Vatikan, sem stendur nálægt Pjeturs-
kirkjunni, sem er stærsta kirkja í heimi. — Píla-
grímsferðir kaþólskra manna og ferðamanna-
straumurinn ásamt listamönnum sjerkennir nú
sem fyr Rómaborg. Yfir 350 kirkjur eru í Róma-
borg’, þar á meðal Pjeturskirkjan við Pjeturs-
torgið, sóknarkirkja páfans: St. Johannes in
Laterano, St. Pálskirkja, St. Lorenzo o. fl. Af
minnismerkjum má sjerstaklega nefna hið stór-
kostlega minnismerki yfir Victor Emmanuel. 2
gamlar bygging'ar eru helstar: Pantheon og
Engilsborg.
Verslun og iðnaður er ekki mikill. — Sem