Nýjar kvöldvökur - 01.01.1957, Page 39

N. Kv.
SÍRPA
25
Sást cometi vestur á lojtinu um jól og lengi jram á
vetur, sem einninn sást í öðrum löndum. Sérdeilis hajði
orðið vart við hann á íslandi, því so var þaðan skrijað,
að menn hejðu séð jalla niður af hönum eldstrjála, sem
sviðu gras á jörðu og lauj á skógi. Engin minnileg stór■
tíðindi skeðu í vorum heimi ejtir opinberan þessarar
stjörnu, so sem menn héldu í gamla daga, hvöncer sem
lialastjarna sást, þá vceri ]>að fyrirboði jyrir láti einhvörra
stórmegtugra herra eður jyrir pest eður cinhvörjum slík-
um almennilegum landplágum. So finnst í sögu Hákonar
gamla, að þegar cometinn sást í Noregi um veturinn 1240,
útþýddi meistari Vilhjálmur það jyrir stríði eður dauða
nokkurs megtugs höjðingja, og þegar Skáli hertogi var
drepinn um vorið ejtir, liaja menn tvíllaust haldið, að
þetta haji verið hans stjarna, og sömuleiðis plöguðu ýms-
ir gamlir og guðhrœddir prestar að gjöra sóknarjólki sínu
áminningar og ógnanir, þegar slík teikn sáust so sem
vœru þau send til að boða himinsins reiði. Sannlega, ej
nokkuð vœri í þessu, þá mœttu slíkir sendiboðar inn-
finna sig hvört sinn, þegar stórhöfðingjar deyja, so sem
skeði í Sœlandi hvört tveggja sinn, þegar ridefógetinn
missti sínar sálugu konur. En árið 1739, þegar páfinn í
Róm, keisarinn, Anna keisarinna í Rússlandi og konung-
urinn í Preussen deyðu öll, þá var enginn cometi so
artigur — og hajði ekki lengi komið — til að lýsa jyrir
þessum háu höfðingjum, og því mega menn þenkja, að
cometar eiga ekkert soddan erindi á vorn himin og hala
ei meira upp á sér hjá oss en einhvör önnur stjarna. —
Guð eigum vér að óttast, en ekki sðl né tungl, miklu
síður aðrar stjörnur, sem oss koma minna við.
(Annáll Sveins Sölvasonar.)
—o—
Helgi hét sonr Ingjalds ok var afglapi sem mestr
mótti vera ok fífl; honum var sú umbúð veitt, at rauf-
Qrsteinn var bundinn við hálsinn, ok beit hann gras
úti sem fénaðr ok er kallaðr Ingjaldsfífl; hann var
mikill vexti, nær sem troll.
(Gísla saga Súrssonar).
Kom þú máni
undan mökkvaskýjum.
Brennið, blys nœtur.
Leiðarljós
mér lýsi þangað,
er minn sjajni sefur.
(Úr Ossianl)ýðingu eftir Steingr.
Thorsteinsson).
Sama ór (1749) var landfógetinn Christian Drese
suspenderaður fyrir galinskap og annan ódugnað.
(Annáll Sveins Sölvasonar).
•—o—
LOFTSÝN. — Ægilegur, eitraður loftstrókur, i lögun
sem skopparakringla, hafði í síðastliðin 100 ár birzt hvað
eftir annað á Siglufjarðarskarði, sem er hár fjallvegur
milli Fljóta og Siglufjarðar. Loftstrókur þessi steyptist
yfir íerðamenn í einstigi einu, og dó sá þegar, er fyrir
varð. Býsn þessi urðu jafnt á nóttu sem degi, og þótt
margir mcnn væru samferða, varð aldrei nema einn í
einu fyrir ósköpum þessum. Um 1730 fór þetta mjög I
vöxt, og hugðu menn þetta vera illan anda. Biskup bauð
þá stiftprófastinum, Þorleifi Skaftasyni, að halda guðs-
þjónustu með bænagerð í skarðinu. Þar var hlaðið altari
af steini, og fór þar fram guðsþjónusta í viðurvist margra
manna. Þetta var um 1735, og hafa engin slys orðið þar
síðan.
(Ferðabók Eggerts og Bjarna).
—o—
Maðurinn og flyðran.
Forgejins hafði jiskimann
færinn keipað lengi dags;
þolgæði stöðugt hafði hann,
þó heppnaðist ekki veiðin strax.
Merk, að biðlundar mest er þörf
mönnum, sem stunda jiskirí;
skólameistara og skyttu störf
skiljast ei heldur undan því.
Fiskari sagður öngul á
um síðir hreppti vænan drátt;
stórejlis flyðra það var þá,
þau stríddu hvort við annars mátt,
en þegar hún kom undir borð,
örvaði kæti svangan höld;
til hennar þessi talaði orð:
tönnin skal prója þig í kvöld.
Ilann velti lengi í huga sér,
hvernig hán yrði bezt til reidd:
heljtina steikja hyggst eg mér,
hálj skaltu verða í potti seydd;
en meðan þetta mikla happ
matbjuggu og átu þanlcar hans,
færið bilaði, jlyðran slapp,
jór hann svo búinn heim til lands.
(Sr. Jón Þorláksson þýddi).