Sjómannadagsblaðið - 01.06.1992, Qupperneq 12

10
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Ingvi R. Einarsson:
MÁL, SEM BRENNA Á FISKIMANNASTÉTTINNI
Sskipstjóra- og stýrimannafé-
lagið Kári í Hafnarfirði átti 70
ára afmæli í vetur, stofnað
1922, og gaf félagið út vandað afmæl-
isrit til að minnast þessa sjötugsaf-
mælis.
í ritinu eru nokkur fróðleg viðtöl
við skipstjórnarmenn um fiskveiði-
málin og málefni sjómannastéttar-
innar, þeirra á meðal Ingva R. Ein-
arsson.
Ingvi er vel þekktur skipstjóri í
bátaflotanum. Hann hefur verið
skipstjóri á bátum frá 1962, og hefur
því verið skipstjóri í 30 ár, fyrst með
bátana Ásgeir og Hafþór á útgerð
Ingvars Vilhjálmssonar, en síðan
lengst af með báta Einars Þorgils-
sonar h/f, Fák, Faxa og Fífil, sem nú
hefur skipt um eigendur og heitir nú
Faxi, en Ingvarer skipstjóri á skipinu
ennþá, og hefur verið á rækju- og
loðnuveiðum undanfarið.
Ingvi vann það sér nýlega til frægð-
ar að fylla bát sinn þrisvar sama dag-
inn af loðnu í Faxabugt, en Faxi ber
6-700 tonn af loðnu.
Ingvar hefur í 10 ár eða frá 1982
verið formaður Skipstjóra- og stýri-
mannafélagsins Kára í Hafnarfirði
og hefur því eðlilega góða yfirsýn um
vandamál fiskimannastéttarinnar.
Sæmundur Guðvinsson átti viðtal
það við Ingva, í afmælisblaði Kára
sem hér er tekið upp að hluta en
einnig er vitnað í viðtal við Ingva í
„Verinu“.
Kvóti og kvótasala
„Það er eitt mál, sem mest hefur
verið til umræðu og það er hið marg-
umtalaða kvótamál. Persónulega er
ég mjög á móti þeirri fiskveiðistefnu
sem nú er uppi. Ég er hins vegar
þeirrar skoðunar að kvótaskiptingin
sem slík hafi verið af hinu góða. Hún
stuðlaði að hugarfarsbreytingu hjá
útgerðarmönnum og sjómönnum.
Menn fóru að vanda meira meðferð
aflans og reyna að breyta sókn skipa
Ingvi R. Einarsson.
með tilliti til gæfta og að veiðin borg-
aði sig fjárhagslega. Veiði á ónýttum
tegundum jókst og einnig markaðs-
leit fyrir þær. En þegar farið var að
heimila útgerðarmönnum að selja
óveiddan kvóta varð fjandinn laus.
Með því fékk hópur manna úthlutað
kvóta, sem þeir gátu breytt í fjár-
magn án þess að rísa upp úr stólnum.
Auðvitað átti sjávarútvegsráðuneyt-
ið að kalla inn óveiddan kvóta og
endurúthluta gegn ákveðnu gjaldi,
sem rynni til markaðsleitar fyrir
ónýttar tegundir. Sjómannasamtök-
in lögðust gegn kvótasölunni en
fengu engu um ráðið.
Ég tel sjálfur að það eigi að skipta
heildarkvótanum á eftirfarandi hátt
ef á annað borð er verið að skipta
honum:
Kvótanum verði skipt niður á
ákveðin tímabil á árinu. Hægt er að
liafa tvö til þrjú tímabil. Togaraflot-
inn fengi ákveðinn hundraðshluta og
bátaflotinn hinn. Á milli skipa væri
skipt 80% en 20% yrðu frjáls og
mætti veiða úr ef viðkomandi skip
hefur lokið við úthlutaðan kvóta. Ef
skip nær ekki að veiða úthlutaðan
kvóta yrði hann afturkallaður og
endurúthlutað eftir fyrri reglu og þá
fyrir greiðslu, sem rynni til markaðs-
leitar, hafrannsókna og almennrar
fiskleitar, eða til styrktar tilrauna-
veiðum.
Kvótamálin geta sundrað
fískimannastéttinni
Þessi mál hafa mjög verið til um-
ræðu meðal sjómanna og annarra
hagsmunaaðila. Ingvi var spurður
hvort sjónarmið hans ættu hljóm-
grunn meðal sjómanna og félaga
Kára:
„Það er nú svo að veiðiaðferðir eru
mjög aðskildar meðal sjómanna og
þar með Kárafélaga. Hagsmuna-
árekstrar eru óhjákvæmilegir. En
obbinn af sjómönnum er á móti
framsali á kvóta. Ég vil banna allt
framsal á óveiddum fiski nema það
sé í skiptum fyrir annan fisk, að vísu
er nokkur fjöldi manna sem starfar
hjá þeim útgerðum sem hafa keypt
mikinn kvóta. Þeir una vel við sitt og
hafa örugga vinnu, en hinir eru alltaf
jafn smeykir um að verða atvinnu-
lausir þá og þegar. Okkur finnst það
hart að útgerðarmaður skuli geta
tekið kvótann af skipi, sem menn eru
ráðnir á og selt liann. Tilkynnt skip-
verjum að hann hafi selt kvótann og
þeir missi þar með vinnuna fyrirvara-
laust. Þetta er á góðri leið með að
sundra sjómannastéttinni.
Ef framhaldið á þessu verður það
að fimm eða sex fyrirtæki hafi á sinni
hendi alla fiskveiði og útgerð hér á
landi þá er ekki bjart framundan.
Við getum litið til þess, sem hefur
orðið á Nýja-Sjálandi. Þar eru fimm
stór fyrirtæki, sem eiga allan afla í
hafinu umhverfis. Þau fyrirtæki geta
ekki veitt á eigin spýtur upp í allar
þær aflaheimildir, sem þau liafa, og
fá þá erlend skip með erlendum
áhöfnum til að veiða það sem á vant-