Sjómannadagsblaðið - 01.06.1992, Side 16

14
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Kristján Loftsson:
SJÓFRYSTING OG SÓKN í
VANNÝTTAR TEGUNDIR
Frystitogarar
S
g hef lengi haldið því fram,
að verkalýðshreyfingin hafi
framleitt yfir sig frystitogar-
ana. Við skulum hugsa okkur að ís-
fisktogari komi inn um hádegi, miðj-
an dag á föstudegi t.d. að sumri til og
það er ekki farið að vinna við skipið
fyrr en á mánudagsmorgni. Það tek-
ur allan þann dag að losa skipið, að
ísa það og búa á veiðar aftur. Hvorki
útgerðarmenn né sjómenn voru
hrifnir af þessum gangi, sízt ef þeir
vissu fisk fyrir á miðunum og sjó-
mennirnir gerðu sér ljóst að þeir
hefðu getað annað því á þessum tíma
að vinna fiskinn sjálfir á miðunum.
Ég tel að þetta vinnulag við land hafi
ítt verulega undir að menn fóru að
hugsa til að reyna að vinna fiskinn
um borð, í stað þess að láta hann bíða
vinnslu í landi.
Svo reyndust afköstin í vinnslunni
miklu meiri til sjós en í frystingunni í
landi, vinnslan var góð fyrir fiskinn
og hærra verð fékkst.
Þetta hefur enn ekkert breytzt og
því engar horfur á að sjófrysting legg-
ist af. Ég tel að sú vinnsla verði var-
anleg. Ekki sé ég neitt mót á öðru.
Við þurfum að hafa flota okkar, sem
fjölbreyttastan til að nýta sem flestar
fisktegundir og slóðina djúpt og
grunnt.
Þessir stóru frystitogarar eru líka
farnir að nýta mið, sem smærri skip
hefðu ekki getað nýtt. Það er náttúr-
lega sjálfgefið, að þegar við erum
farnir að stunda veiðar 200 sjóm.
undan landi, eða dýpra, þá eru það
engin vinnubrögð að keyra til lands
vikulega með aflann. Þannig er því
t.d. háttað með úthafskarfaveiðarn-
ar. Veiðarnar verður að stunda á
stórum og kraftmiklum skipum. Lítil
skip hafa hvorki kraft til að stunda
þessar veiðar, né geta boðið skips-
Kristján Loftsson.
höfninni þann aðbúnað, sem löng
útivist krefst, og ekki heldur hægt að
hrúga öllum þeim tækjum, sem þarf
til vinnslunnar og veiðanna um borð í
litla togara.
Það eru engin smáræðis flottroll,
sem þessi skip þurfa svo stunda megi
úthafskarfaveiðar. Trollið á honum
Venusi er ekki neinn kaffipoki. I
skvernum fremst eru 128 metra
möskvar og opnunin á vörpunni
ámóta og stærstu fótboltavellir að
ummáli.
Þeir stóðu að því Sjólamenn og
Hampiðjan að setja upp fyrstu stóru
vörpurnar. Venusarmenn undir
stjórn Guðmundar skipstjóra hafa
síðan gert ásamt Hampiðjumönnum
nokkrar breytingar á sinni vörpu til
stækkunar. Þessar feiknavörpur eru
nauðsynlegar á veiðum á úthafs-
karfa, sem er mjög dreifður og gefur
ekki miklar lóðningar til að kasta á
og veiðarnar byggjast því á að smala
fiskinum saman, og til þess þurfa
vörpuopin að vera geysistór. Þetta er
kostnaðarsöm útgerð en veiðarnar
hafa gengið bærilega, en misjafnt
eins og gengur um aðrar veiðar. Það
vantar fleiri skip á slóðina. Hún er
svo víðáttumikil og það þarf mörg
skip á slíka slóð til að finna og halda
fiskinum inni.
Hinir stóru togarar hér sunnan-
lands fengu lítinn kvóta af þorski, en
aftur meiri karfakvóta. Þessu var svo
hagað á viðmiðunarárunum, sem
lögð voru til grundvallar svo beina
mætti togurunum frá þorskinum.
Þetta gengur sæmilega af því að við
höfum góða markaði í Japan fyrir
karfann. Þann markað væri ekki
hægt að nýta með vinnslu í frystihús-
um í landi. Mínir viðskiptavinir litu
ekki við karfa, sem tekinn væri að
fölna. Sjófrystingin heldur rauða
litnum.
Þessi stóru og kraftmiklu togskip
þurfum við náttúrlega að nýta til að
þreifa fyrir okkur með nýtingu á
djúpsjávarfiski. sem við höfum ekki
nýtt. Tilraunaveiðar eru ofviða ein-
stökum útgerðarfyrirtækjum, þessi
skip eru alltof dýr í rekstri til þess að
nokkur einstök útgerð hafi efni á að
láta þau þvælast í tilraunaveiðum um
víðan sjó. Ef huga skal að tilrauna-
veiðum þarf það að gera á skipum,
sem hafa til þess alla burði og útbún-
að og nógan kraft og vanan mann-
skap. Hafrannsóknarskipin ráða
ekki við þetta verkefni.
Markaðir
Sinn er siður í hverju landi og svo
er smekkurinn. Það er margt, sem
verður að hafa í huga í sambandi við
markaði. Hérlendis vill fólk fá fisk-
inn helzt spriklandi á borðið. Fólk
vill ekki togarafisk úr ís, ef það á kost
á nýdregnum fiski úr sjó, og þaðan af
síður frystan fisk.
Englendingar kærðu sig afturá-
móti ekki um fisk nýdreginn úr sjó,
heldur fremur þann sem legið hafði í
ís í nokkra daga. Þá er komið annað