Sjómannadagsblaðið - 01.06.1992, Blaðsíða 24

22
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
landinu, eða 3600 tonna þorskígildi,
en með því að sækja í úthafskarfa
lukkast þetta bærilega.
Við vorum aflahæstir í fyrra á Har-
ald og vorum þá með 6 þús. tonn, og
5400 tonn á Sjóla, og hann sá þriðji í
þessum flota með aflamagn. Þetta
eru góð skip og hafa reynst ágætlega.
Þau gætu veitt meira en þau gera.
Við erum á sumum tíma á flótta
undan fiskinum, og fyrst og fremst
þorski og síðan þeim karfa, sem
veiddur er í kvóta, og við búnir með
hann. Þá er ekki um annað að ræða
en finna tegundir utan kvóta og þar
bjargaði okkur úthafskarfinn.
Við erum búnir með kvótann
núna, sem á að endast fram til 1. sept.
og því byrjaðir á úthafskarfanum,
búnir að fara einn túr á hvort skip.
Frystigeta skipanna er eins og 35
tonn af karfa á sólarhring, eða um
60-70 tonn uppúr sjó, en ekki nema
30-40 tonn uppúr sjó af þorski þó
frystingin stoppi aldrei í þorskinum,
er það snyrtingin sem takmarkar af-
kastagetuna.
Já, það er dálítill eldingarleikur
milli tegunda. Við vildum náttúrlega
vera í verðmætari tegundum, Ut-
hafskarfinn er einum þriðja verð-
minni en karfinn uppi á landgrunn-
inu og oft skemmdir í úthafskarfan-
um. Það hefur ekki verið nóg af út-
hafskarfa, nema á sumum tímum, til
dæmis mjög gott síðustu vikuna
núna, svo dettur þetta niður.
Fiskisvæðið er mjög stórt og erfitt
að átta sig á fiskhegðan á því. Svæðið
er lítið rannsakað og það eru of fá
skip á því.
íslendingar hafa verið mjög óstöð-
ugir þarna. Það komu um daginn ein
átta skip, en fóru öll aftur, þegar
hann tregaðist, skipin koma og fara
eftir aðstæðum, en við höfum stund-
að þessar veiðar nokkuð stöðugt,
orðið að gera það. Við byrjuðum á
þessum veiðum, og höfum kannski
náð beztu tökunum á þeim. Við höf-
um verið með veiðarfæri, sem gerð
voru af okkar skipstjórnarmönnum
og Hampiðjunni, sérstaklega fyrir
þessar veiðar, þau veiðarfæri hafa
gefist vel. Það voru nokkrir byrjun-
arörðugleikar fyrsta árið, en það
tókst að komast yfir þá. Venus, sem
kom miklu seinna inní þessar veiðar,
er með svipaða vörpu nema heldur
stærri, en við höfum ekki talið ráð-
legt að stækka okkar vörpu jafn mik-
ið.
Við stækkuðum okkar um 60% í
fyrra, og erum með 45 metra möskva
í skver og það sýnist ætla að gefa
góða raun. Venus er með 64 metra
möskva. Opin á þessum vörpum eru
eins og Austurvöllur að stærð eða vel
það.
Fiskifræðin
Þegar talið barst að fiskveiði-
stjórnuninni tóku að hrannast upp
óveðursský. Það horfði til trúar-
bragðastyrjaldar, þar sem Sunnlend-
ingurinn trúði á fiskifræðingana, en
hinn var Vestfirðingur og trúði á
heilbrigða skynsemi. Utlitið var ekki
friðvænlegt þegar Sunnlendingurinn
byrjaði fiskveiðiumræðuna svo:
„Þeir veiða smáfiskinn, Vestfirð-
ingarnir.“ Hann vildi sem sé kenna
Vestfirðingum um ófarir sinna
manna, fiskifræðinganna í fiskupp-
eldistilrauninni.
Maðurinn að vestan brást hart við
og kenndi á móti Sunnlendingunum
um ófarir heilbrigðrar skynsemi í
fiskveiðistjórnun, enda væri heil-
brigð skynsemi ekki sunnlenzk. Þessi
byrjun lofaði náttúrlega ekki góðu
um framhaldið og ekki skánaði þegar
Sunnlendingurinn herti á og sagði:
„Það á að friða allar helztu smá-
fiskaslóðirnar allan ársins hring til að
ná upp stofninum.“
Vestanmaðurinn: „Já, Sunnlend-
ingar halda að þeirra mið fyllist af
stórþorski ef bannaðar séu veiðarnar
á allri uppeldisslóðinni, af því þeir
vita ekki að ungviðið þarf að éta, og
halda að þá sé nóg að klakið sé
stórt.“
Hér var steinn í stein. Það varð að
nást samkomulag, og það náðist.
Lýst var yfir sameiginlegu vantrausti
bæði á fiskifræðingana og heilbrigða
skynsemi.
Talið barst síðan að notkun hinna
ýmsu veiðarfæra, og það virtist ætla
að reynast að farið væri úr öskunni í
eldinn. Sunnlendingurinn lagði mál-
ið fyrir með þessum orðum:
„Það þarf að banna dragnótina.
Hún eyðilagði Faxabugt.“ Vestan-
maður:
„Það væri nær að banna ofnotkun
netanna. Þau eyðilögðu Selvogs-
banka.“
Hér var sætzt á lóðina og handfær-
ið, sem beztu veiðarfærin á grunn-
slóð. Hvorugt hefur nokkurt mið
eyðilagt svo vitað sé.
Gott samkomulag varð einnig um
botnvörpuna. öll mið, sem hún hefði
verið notuð á héldust lifandi. Algert
samkomulag með fullum sáttum var
um háskólavitið í sjávarútvegi. Það
væri á núlli.
Framtíðin
I þessu efni barst talið að gildi þess
fyrir sjávarútveginn að vextir lækki
og verðbólga sjatni, en næst um sókn
í vannýttar tegundir. Nú ræða menn
tilraunaveiðar á búra og langhala, en
það fengist ekki fjárveiting til þeirra
veiða og engin kvótauppbót. Það
væru samt þessa síðustu daga að auk-
ast umræður um að okkur sé nauð-
synlegt að fara að skoða þetta eitt-
hvað betur. Jón sagði það athyglis-
vert að jafnlítið skip og Skúmur með
1400 ha. vél skyldi ná 10 tonna hali á
einhverjum hól suður af Kötlutöng-
um.
Breki og Klakkur, sem hafa verið
að reyna þarna fyrir sér eru öflugri
skip 500 og 600 tonna með 2200 og
2400 ha. vélar, en líklega ætti að
senda enn öflugri skip. Sjólatogar-
arnir og fleiri álíka eru með 3 þús. ha.
vélar og stórar togskrúfur."
Nú var rifjuð upp skrúfusagan frá
þeim árum, sem verið var að byggja
upp skuttogaraflotann og hann allur
byggður með hraðgengum skrúfum.
Jón kann þar sögu að segja.
„A honum Sjóla, sem við áttum á
undan þessum, skiptum við um gír og
skrúfubúnað, settu skrúfuna í 106
snúninga til 130 og stækkuðum hana
úr tveimur metrum í þrjá metra að
þvermáli, skipið var með 1200 hundr-
uð hestafla vél. Eftir að við vorum
búnir að gera þetta, þá dró hann
alveg á borð við togara með 18-2000
ha. vélar.
Olía var svo ódýr, þegar verið var