Eimreiðin - 01.04.1925, Síða 32

128
NÝNORSKT MÁL OQ MENNING
EIMREIÍ,IfI
Hákon Garásen er fæddur í Trysil 1887. Hann hefur skrif'
að lítið, en tvær af bókum hans »Rogfinne« og »Tungsjöæha‘
eru merkar skáldsögur. »Rogfinne« lýsir þróttmiklu, norræal1
fólki. Persónulýsingarnar eru skýrar, og atburðunum er lýs*
með fjöri og frásagnargleði. Heilsteyptari er »Tungsjöæha4,
Persónurnar eru dregnar fastri og listrænni hendi og lands'
lagið, skógar og elvur, heiðar og fjöll, stígur stórfelt og lifand’
fram fyrir sjónir lesandans. En að frumleik og þrótti stendar
sagan að baki »Rogfinne«.
Olav Nygard dó í fyrra, ekki fertugur að aldri. Hann n3r
Vestlendingur, fæddur og uppalinn á Hörðalandi. Hann ád1
við erfið kjör og ærinn misskilning að búa. Enn meta hana
minna en vert er margir af listdómendum Norðmanna. Hann
var frumlegt ljóðskáld og merkilegt. Hann sér stórfeldar sýn>r'
og myndir hans eru þróttmiklar og fagrar. Rímið er þungl’
en hljómmikið, og orðavalið er einkennilegt. Hann notar mik$
samsett orð og nær með því, þegar honum tekst bezt, undaf'
lega magnþrungnum hrynjanda.
Sjur Bygd er fæddur í Myrkadal á Voss 1890. Hann
hefur að eins gefið út þrjár bækur, en verður að teljast 1
beztu skálda röð. Merkust af bókum hans er hin síðasP’
Heitir hún »Valplassen«. Hann er í ætt við Duun og ríkis'
málshöfundinn Kinck, en er þó fyllilega sjálfstæður. Sálarl'^
persónanna er aðalatriðið í bókum hans. Eru persónumar
markaðar föstum og ákveðnum dráttum. Höfundurinn seg,r
jafnan lítið, en persónurnar lýsa sér sjálfar í orðum og Qetf'
um. Hann fegrar hvergi eða kastar fölskum ljóma yfir Þa^’
er hann lýsir. Og mörgum mun finnast, að bækur hans seu
frekar myrkar og þurrar. En þá er nokkuð er komið lestf'
inum, er sem lesandinn komist inn í þungan, en hægHra
straum, er stefnir beint að ósi, leggur hvergi lykkju á le^
sína. Og sá er vill losna, verður að neyta orkunnar. Hann
berst hvergi upp á eyrar langdreginnar mælgi eða festist 1
leiru óljósrar og fáránlegrar hugsanaflækju. Haldi Bygd s^°
áfram, sem hann hefur byrjað, mun hann verða einn af þe,nl
rithöfundum, sem tímans tönn verða seinunnir.
Tarje Vesás er fæddur á Þelamörk 1897. Hann hefur a^
eins gefið út tvær bækur, »Menneskebonn« og »Sendemann