Eimreiðin - 01.10.1931, Síða 130
442
RADDIR
ElMRElÐlN
synlegt og getur beinlínis verið skaðlegt. Þar er við keppinaut að e1!3,
sem getur orðið Eimskipafélaginu mjög óþarfur. — Rekstur og stiorn
Eimskipafélagsins þarf að ýmsu leyti að færast í hagsýnna form. Vöru-
magnið, sem flutt er, mun vera nóg, ef skipin sjálf og reksturinn vaeru
ekki alt of dýr samanborið við það sem t. d. tfðkast í Noregi. Við'
komustaðafjöldinn hefur löngum verið þungur baggi á félaginu, en virð-
ist nú vera tiltölulega minni en áður. Skaðræðisstefna var upp tekin, þesar
farið var að vinna að því að gera hlutafé félagsins arðlaust og verð
laust. Þetta kemur f veg fyrir að hægt sé að afla félaginu nýs stofnfjar 1
landinu sjálfu, en í þess staö verður félagið að lifa á rándýru útlendu
lánsfé og gjalda útlendingum árlega stórskatt af starfsemi sinni. Ðelra
hefði t. d. nú verið að búa að sínu en að þurfa að dragast með hol
lenzka lánið, sem hækkað hefur um fjórðung við gengisfallið.
Strandferðir ríkissjóðs eiga að bæta upp það, sem millilandasktpir
komast ekki yfir. En þar er komið út á ranga braut. Það er skotið V^,r
markið með því að hafa viðkomustaðina of marga. Þeir eru orðntr
alls. A hinum 59 utan Reykjavíkur og upplandi þeirra hafna býr e
nema rúmur helmingur þjóðarinnar, og það er greinilegt, að slíkt sa,r
göngubákn fyrir ekki fleiri sálir fær hvorki beint né óbeint svarað kostn^
aði, hvernig sem á er Iitið. Hafnafjöldinn í hverri ferð útilokar strax. 3
hér geti verið um nokkrar eiginlegar samgöngur að ræða á hra
mælikvarða nútímans — og svo styrkir þetta fyrirkomulag hina
dreifingarstefnu, sem er að sliga fjárhag landsins. Þjóðarviljinn er
nú á sama þroskastigi eins og hann var erlendis á fyrstu tímum larn
brautanna. Menn heimtuðu þá, að brautirnar væru Iagðar í eintóma kr
um öll þorp landsins, sem auðvitað hefði gert þær nær gagnslausar
ófærar um að svara kostnaði. Þegar „Hólar“ og „Skálholt" gengu n
í kringum aldamótm, voru viðkomustaðir þriðjungi færri, og þá heyr,:
ust jafnan skynsamlegar raddir um að fækka bæri höfnununt og hr
ferðunum. — Þá vantar og mikið á, aö strandferðirnar séu nú a 1
iafna samqönguhallann. Millilandaskipin fara mestmegnis vestur um
og setja Vestur- og Norðurland í hið ákjósanlegasta samband við ho ^
staðinn. Þó fá þessir landshlutar jafnmargar ferðir og Austurland, s ^
að öðru Ieyti má heita komið út úr sambandi við Reykjavík. St|°r ^
hefur nú fækkað ferðunum á næsla ári úr 32 í 25. Næsta sporið er
fækka að mun viðkomustöðunum, einkum vestan Akureyrar, se j
nær 40, og taka upp hraðar ferðir sunnan Iands til Austfjarða.
fólks'
5ða
unf
Legst Austurland í eyði? Víst er það satt, að samflutningur
ins er sérstakt lífsskilyrðt fyrir oss íslendinga, sem erum allra P
dreifðastir um torfæra víöáttu. Án þéttari bygðar er vissulega el<
að halda uppi samkeppmhæfum atvinnuvegum í landinu og ‘wr unt
sjálfstæðu ríki. Öll félagsmenning, alt hagrænt skipulag í atvinnu ^
hvílir á samþétting þjóðanna. Dreifislefnan á hvergi við nema a ffj
ingarstigi frumbúskapar, ránytkju og veiðimensku. En jafnskjótt og