Eimreiðin - 01.07.1954, Síða 52

204
ÓLAFUR 1 HVALLÁTRUM
eimreibin
Hjaltasonar prófasts á Stað í Steingrímsfirði, Jónssonar. Kona
Daniels gullsmiðs var Kristín Grímsdóttir bónda á Emmubergi
á Skógarströnd Jónssonar.
1 Skáleyjum bjó Ólafur í húsmennsku í tvö ár, og stundaði
á þeim árum nær eingöngu smíðar víðs vegar um eyjar, því
að bústofn var lítill. Árið 1894 fékk hann byggingu fyrir helm-
ingi jarðarinnar Hvallátra, sem jafnan hefur þótt með beztu
ábýlisjörðum í Breiðafjarðareyjum. Fékk hann ábúðina við það,
að Bergsveinn bóndi Jónsson féll frá. En sama ár verður það,
áður en Ólafur flutti að Hvallátrum, að Þórarinn bóndi Þor-
láksson, sem lengi hafið búið á hinni hálflendunni, andaðist
einnig 20. apríl um veturinn. Náði Ólafur því innan skamms
ábúð á öllum Hvallátrum og bjó þar siðan rausnarbúi við mikinn
skörungsskap og margháttaðar framkvæmdir til 1935, að hann
sleppti jörðinni í hendur sona sinna. — Bagnheiður, ekkja
Þórarins Þorlákssonar, bjó fyrstu ár Ólafs í Hvallátrum á 5
hndr. af jörðinni. Var hún þá orðin blind og mjög þrotin, og
studdi Ólafur hana með ráðum og dáð.
Það kom brátt i ljós, að Ólafur myndi verða stórhuga í bú-
skapnum og starfsmaður mikill. Á öðru búskaparári sínu reif
hann bæinn og byggði í stað hans stórt og myndarlegt íbúðar-
hús á jörðinni, þó að þá hefði hann leiguábúð á henni. Ári
síðar varð hann missáttur við verzlunarstjórann í Flatey um
greiðslu á efniviðnum í húsið og þótti harðar gengið eftir en
sanngjarnlegt væri við frumbýling, en átti sér, er frá leið, vísa
von tekna fyrir smíðar sínar. En hvað sem þeim hefur farið
á milli, Ólafi og verzlunarstjóranum, þá er það af Ólafi að
segja, að hann siglir snúðugt inn í Hvallátur, lætur smala
saman sauðfé sínu öllu og færa til skips. Sigldi hann síðan
með farminn til Flateyjar og lét drepa féð til lúkningar skuld-
inni. Sagði mér það gamall maður í Flatey, er þennan atburð
mundi, að Ólafur hefði verið gustmikill og því líkt sem stæði
einhver ógn af honum, er hann starfaði á blóðvellinum að
niðurskurði fjáríns. Ólafur pantaði síðan vörm- til heimilis síns
og annarra þar innfrá hjá pöntunarfélagi Dalamanna, er þa
starfaði undir forustu Torfa Bjarnasonar í Ólafsdal. Ekki varð
sú verzlun Ólafs eða annarra eyjabænda langæ, því að örðugt
var til aðsóknar þangað, enda fóru svo leikar, að saman dro